Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/66

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

VII. Topory wojenne, czasem wielkie do piętnastu cali, i ważące do siedmiu funtów. Ozdoby na nich w linije spiralne, pospolite są tylko w Danii. Jeden topór Czeski, zobacz u J.-E. Vocel’a (T. III, 10).
VIII. Tarcze bronzowe, najmniejsze około cali dziewiętnastu średnicy, największe dochodzą dwudziestu czterech. Składały się one z blach bronzowych, a brzegi ich ociskał dokoła gruby drót; z drugiéj strony, w pośrodku osadzona była rękojeść. Sama tarcz była z drzewa i skóry; niektóre miały szpice wydatne, czyli dzioby, jakie się i w późniejszych żelaznych znajdują. W Danii znajdowano ozdobione wytwornie linijami spiralnemi.
IX. Hełmy i zboje bronzowe najrzadsze; w smaku wiekowi właściwym, bywały linijami wężowemi porysowane. Jedyném u nas może uzbrojeniem bronzowém, jest staro-Helleński hełm i nagolenniki, znalezione w mogile, między Petrykówką a Romejkówką na Ukrainie. (Rysunek w Obozrenii, Fondukleja i Ukrainie M. Grabowskiego, T. XVI.).
X. Trąby wojenne (Luren); zgięte wytwornie, złocone i ozdobne, prawie trzy łokcie długie, znajdowano w Danii. Zarzucali je trębacze na ramiona, lub nosili na łańcuchach bronzowych. Do tego rodzaju narzędzi należały zapewnie trzy wielkie trąby z kości rzeźbione, okryte figurami i napisami, o których wspomina Czacki, że mu o nich opowiadał Stanisław-August. Wykopano je nad rzeką Szwentą, za Augusta III, i przesłano w darze ministrow Brühlowi.
XI. Do ozdób téj epoki, należą jeszcze szpilki i iglice, czasem do pół łokcia długie, w rodzaju stylów starożytnych, używane zapewnie do spinania włosów, z główkami z bronzu, lub kości, dość sztucznie wyrabianemi; pierścienie także do włosów służące, dyamenta na głowie noszone, obręcze opasujące ciało w pasie, w ostatku naszyjniki liczne i rozmaite z przywieszanemi blaszkami, kółkami, ozdobami, bransolety wielkie w linije spiralne zwijane