Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/376

chołku podgolonéj głowy, zupełnie jak późniejsze polskie czuby (f. 2.). Trzecia figura wystawia Wandala, w szyszaku z obustron na uszach najeżonym kolcami, w chlamydzie nakształt rzymskiéj, z tarczą drewnianą, z nożem na rzemyku u pasa, podobnym do rzeźb kolumny Trajana, inaczéj tylko przywieszonym. Czwarty Gepida, w szyszaku ze skór i żelaza, z mieczem krzywym szerokim, w zbroi ze skór i blach złożonéj, w ręku ma rodzaj włóczni, z gałką kolczastą u góry. Herul pobratymiec Litwinów, wystawiony tu pół nagi, w szyszaku jednak misternym, z łukiem, kołczanem, strzałami i mieczem krzywym; od pasa osłania go rodzaj fartucha, po kolana spadający. We wszystkich tych przedstawieniach, fantazja P. Soutmann’a, wiele swojego przyczynić musiała.
 Wszyscy się na to zgadzają, że starzy Słowianie byli rośli i silni, niekiedy prawie olbrzymiéj budowy, włosy mieli ni zbyt jasne, ni czarne, orzechowe, brunatne; na Rusi i w Litwie złocistéj barwy, oczy siwo-niebieskie, szare, skórę rumianą. Odzież Słowian wedle świeższych źródeł, które o niéj wzmiankują, składa się ze spodni jak u Scythów, z serdaka zastępującego koszulę i płaszcz. Ubior ten jeszcze u ludu pozostał. Spodnie szerokie, do kostek dochodzące, koszula do pół kolan, na spodnie wdziewana, pas na niéj i burka bez rękawów, spinana na jedném ramieniu po rzymsku, albo odzież z rękawami spięta na piersi, i sięgająca do kolan. Głowę okrywali czapką stożkowatą, lub nizką ze skór zwierzęcych uszytą. Obuwiem były kurpie, ze skóry lub łyka. — Są ślady, pisze Bandtkie, (Histor. Prawa Polsk.), że do XIV w., w Polsce noszono tunicam et pallium, ale czy to nie jest tylko złacinnione nazwanie prostéj świty i płaszcza? — Z upowszechnieniem koszul lnianych, dodaje tenże, właściwe dawniéjsze rubaszki słowiańskie gała, wyszły na wierzch koszuli i przezwano je żupanami (włoskie giuppone, niemieckie jube, jaube),