Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/368

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

zków i naśladownictwa. Nie powiadam, ażeby te kraje wyrzekły się siebie, naśladując Greków i Rzymian, ale że od nich wzięły wiele, to pewna. Znikły ubrania, ale szczątki tego, co ubiór utrzymywało, co go spinało i wiązało, dozwalają się domyślać stroju na sposób starożytny, płaszczów w rodzaju togi. Kobiecy strój był może więcéj narodowy, bo kobiety u domowego ogniska, zawsze dłużéj zachowują obyczaj kraju swego, ale i w nim szpilki, iglice, diademata, często są rzymskiego smaku.
Świat więc starożytnych, nie był bez wpływu na Słowiańszczyznę i Litwę, którego dotąd niedosyć uznano i widzieć nie chciano, na który my wskazujemy tylko. Być, może że zostaniemy zakrzyczani przez zapamiętałych zwolenników samoistności słowiańskiéj, ale niemniéj, prawdę, która dla nas jasno z tych szczątków świeci, wypowiedzieć musimy. Chcielibyśmy tylko dać się jasno zrozumieć. Nie zaprzeczamy, żeśmy mieli charakter własny w żywocie społecznym, w obyczajach, żeśmy obce elementa przyswoili na własność naszą i przerobili je zupełnie, ale żywiołów tych byt, jest wszędzie widoczny; potrzeba je za cóś w przeszłości rachować: zaprzeć ich niepodobna. Dla czego dotąd za mało na to zwrócono uwagi, niewiem, może, żeśmy pracowali naprzód nad wydobyciem pierwiastku czysto słowiańskiego, chcąc go ukazać i wyjaśnić, ale czas wreście i na obce zwrócić uwagę.
Mniemanie nasze, silniejszych nad już przywiedzione nie zdaje się potrzebować dowodów; przypomnim tylko w Masłowie na Szląsku znaleziony posążek (genjusz śmierci), z pojęcia słowiańskiego, utworzony przez artystę obcego, w Kurlandji greckie bronzy, Priapa ukraińskiego, i t. d. W sprzętach pełno najzupełniéj rzymskich bransolet, sprzążek, pierścieni, stylów, lamp, kółek, paterek, i t. p., niektóre z nich są robotą rzymską, inne jéj naśladowaniem mniéj więcéj zręczném.