Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/351

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

béj roboty pierścienie, nakształt pieczątek u wierzchu ryte, na których pospolicie znajduje się mythyczne jakieś wyobrażenie lwa, czy dzika, z gwiazdką nad ogonem. Büsching daje rysunek takiego pierścienia (w Starożytn: M. Görlitz. 1825.).
Zapinki, spinki, sprzążki, utrzymujące płaszcze, pasy, suknie, i t. p., znajdowane w grobach dawnych, są w bardzo wielkiéj ilości, i rozmaitości nieskończonéj. Zdaje się, że fantazja artystów owego czasu, najswobodniéj rozwinąć się mogła, w téj drobnéj ozdobie stroju. Począwszy od najprostszych, podobnych dziś jeszcze używanym, do najwyszukańszych i wytwornych kształtów, trafia się taka ilość coraz odmiennych sprzążek, że niemal każda z nich zasługiwałaby na wzmiankę.
Sprzążka, (Fibula.), zapinka, głównie podobno służyła do ujęcia płaszczów na piersi, lub na ramieniu spojonych i do pasów; będąc na widoku zawsze, musiała stać się pokaźną i starać o piękny kształt. Najbardziéj zastanawiające spinki i sprzążki, znajdowane w prowincjach nadbałtyckich, których wielką ilość i rozmaitość przedstawia dzieło D-ra Kruse, są tak widocznie do rzymskich podobne, że je o pochodzenie obce łatwo posądzić można. W niektórych myśl upięknienia, staranie o ornamentacją bardzo wyraźne, inne znowu są bardzo proste, wszystkie raczéj zaokrąglone, owalne, niżeli prostokątne i kantowate. Jako motyw ornamentacji, występuje tu znowu znany nam już sznur i plecionka, (Aszerade. Tab. 12.). Czasem dwie gałki zakończające pierścień sprzążki, oszlifowane bywają w kanty, naśladując kamyki; bronzowe bywają podobne do krągłych pierścieni, na których bokach są ozdoby i sypane perły (T. 33.). Najpospolitsze mają pozor wielkich pierścieni niespojonych, zakończonych dwiema główkami, zwiniętych w linje spiralne, w sznury, cugi pereł, i t. p.; inne są z prostego kawałka drutu, na którego końcach gałki zastępują proste kręcone z niego płaskie kręgi. W Aszerade znaleziono jedno ozdo-