Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/350

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

wie nie są spajane, ale się z tyłu zamykają na haczyk, lub nie schodzą wcale. Liczne wzory takich pierścieni mamy w dziełach D-ra Kruse, i hr. Tyszkiewicza. Najpospolitsze są gładkie bronzowe, srébrne albo złote obrączki, z przodu ozdobione jakby węzłem ze splątanego sznura. Jnne są całkiem sznurowate, niekiedy przeplatane ozdobą perłową. Rzadszéj formy pierścienie, jak narysowany u Tyszkiewicza (Badania. Tab. I. 10.), znaleziony na starém horodyszczu w Mińskiém, w którym na wierzchu wyraźnie naznaczone tak zwane oko, ozdobne po trzy skupionemi z boku i z wierzchu kulkami. Niektóre stare pierścienie, składają się z kilkakroć zwinietéj, ulubionéj linji spiralnéj, kształtnie wygiętéj, i te męzkiemi się być zdają; (D-r Kruse. Tab. 27.). Znajdowane w Aszerade są dosyć rozmaite i ładne (Necrolivonica. Tab. 13. n 2 — 8. Tab. 33. k. f. g. l. m. n.), ubrane to plecionką, to węzłami różnemi, to kilką po sobie idącemi sznurami. Za motyw najpospolitszy służy sznur, plecionka i węzeł, niekiedy użyte bardzo szczęśliwie. Drogich kamieni i gemm, prawie się w nich niespotyka. W Kerklingen w Kurlandji, odkryto trzy pierścienie (D-r Kruse. Tab. 40. 42. f. g. h. c. d.), z bardzo szerokiemi wierzchy, które część znaczną palca okrywały, ale tarcze te z tegoż kruszcu, co i pierścienie wyrobione, były ozdobione tylko ryciem, naśladującém plecionki i perły. Inne wyobrażały splot z grubszego sznura na przedzie, zwężony u spodu, (a. b.). Pierścienie te musiały miéć jakieś przeznaczenie właściwe, lub stanowiły znamie pewne, gdyż wielkością swą, od pospolitych się odróżniają. — Jeden z pierścieni w Dondangen (Kurlandja. D-r Kruse. 47. — 3. 2.), w Muzeum znajdujących się, bronzowy, u spodu zdaje się zakończony wężowym ogonem i głową. (Zobacz piekną okładkę, ze starożytności litewskich, do zeszytu 3. Serji II Album Wileńskiego, na któréj jest kilka pierścieni.).
Tu wspomnieć jeszcze należy, często na Szląsku dobywane gru-