Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/317

Figurka jego stale zgodna z opisem kronikarzy, przedstawia się z ptakiem na głowie i byczą na piersiach głową. Ze znanych bogów jest tu Światowid (8. — Swantewit), którego u Masch’a nie było, różniący się od opisanego tem, że niema czterech głów na ramionach, ale jedną na karku, drugą głowę starca na piersiach i miecz w rękach. Napis podejrzany, bo brzmi nie tak, jak go Słowianie zwali Światowid, ale jak w kronikach łacińskich, wywodzących imie jego od Swantego — Wita pisane znajduje się. Są także Pruwe (nie Prowe, jakby być powinno) którego u Masch’a nie było, w postaci starca z nożem, czy płużycą, o któréj piszą kroniki (12.) Tziba (Siwa. 22.), odmienna od tegoż nazwiska figurynki u Masch’a; Garhewit (11.) Garupit (21.) i Hiruwiz, (28.), którzy się wszyscy jednym kronikarskim Heruwidem tłumaczyć dają, chociaż postacie ich wcale są różne. Mythologja Skandynawska wykłada nam Helą (Höle, piekło — 25.), i Baldera (Balduri. 9.). Całkiem nowe dla Mythologji słowiańskiéj są inne, których późniéjsze po 1795 r. badania starożytności, obfite w owoce, ani objaśnić, ani potwierdzić nie mogły, jako to: Ulgin (1.), Jatad (7.), Maruihit (28.), Gilmug (19.), Sorazia (38.), może z nazwiska Sorabów utworzona, i Gudemu (32.), którego postać wziętą jest z Daktyljoteki Gorlaeusa.
 Bóstwa bez napisów, których jest także kilkanaście, nie lepiéj się dają wytłumaczyć od poprzedzających. Co może naprzykład znaczyć jakieś stworzenie morskie, rodzaj polypa, czy pająka trzymającego głowę ludzką?
 Łatwiejszy do wytłumaczenia jest starzec w łuskowéj zbroi z rogiem w ręku, który miał zapewne przedstawiać Światowida; choć runy, sypane z drugiéj strony posążku, wyczytać się nie dają — Cóś podobnego do Anubisa (5.), możnaby rozumieć Wołosem, bogiem trzód, (Skotyj Boh) — innych ani się domyśleć.