Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/313

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

wytłumaczyć, zamyka zbiór Masch’a. Nie liczym nawet dwóch blaszek (65. 66.), których styl nie dozwala w żaden sposób przyjąć za stare i podrobienie ich mimo run bije w oczy. Z tego się składa pierwsza kollekcja, zręczniéj może od późniejszéj obmyślana i dokonana, ale równie jak ta, którą zaraz obejrzym, podejrzana. Właściwie wyjąwszy Czernobog’a, któren autentyczniejszy zdaje się od innych, nie są to nawet zabytki rzeźby słowiańskiéj, bo to co ręka kapłanów dokonała, utworem sztuki nazwać się nie może, a piękne obłamki są robotą widocznie pod wpływem starożytnéj sztuki utworzoną. Tylko para Radegastów, Czernobóg, i złomków nie licznych kilka, stają na stronie oddzielnie.
Zbiór, jaki nam przedstawia Potocki, jest wcale różny, i składa się także z rozmaitych figurek i sprzętu niby kapłańskiego.
Naprzód odłóżmy co najmniéj jest podéjrzanem, i mogło być znalezione na ziemi słowiańskiéj, choć tém tylko jest słowiańskie. Są to starożytne figurki z bibljoteki Raceburgskiéj, jakim podobne i u Masch’a jużeśmy widzieli, (J Potocki. 105.-111.). Jest tu i znowu posążek Jesieni choć nieco odmienny. Pierwsza statuetka obcego pochodzenia, wystawia kobietę w stroju całkiem nie starożytnym, podobniejszym do średniowiecznego, lub jak chce J. Potocki słowiańskim, w ręku trzymającą delfina. Robota ładna, proporcje dobre, wyrób bez porównania wyższy od innych prilwitzkich; zdaje mi się, że ten co ją robił miał na myśli uosobić miasto leżące nad jeziorem lub morzem. Drugą figurką jest Autumnus, trzecią według definicji Potockiego (107. f.), Wulkan w wieku młodzieńczym, chłopak trzymający w ręku cóś nakształt rudla; następują: Herkules nagi, z pałką, nie złéj roboty (Potocki. 108.), Ceres z rogiem obfitości (Potocki. 109.), i głowa Marsa lub Minerwy, w stroju rzymskim (110.), jaką widziemy i u Masch’a. Nareście medaljon do noszenia na szyi, wystawu-