Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/274

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

(c. II. 213), znajdujemy: „I był pogrzebion wedle obyczaju starych pogan, w mogile.» — Hakon spytany, czy nie chce by go zawieziono do Anglji, i pochowano po chrześcijańsku, odpowiada. »Jak poganin żyłem, jak poganin, nie jak chrześcijanin pogrzebionym być powinienem.» (Snorròs Hakonar Saga, 32.). Oprócz grobowych kamieni, są runiczne skazo-drogi i napisy mostowe.



Runy Skandynawskie właściwe dzielą się na pospolite i tajemne; ostatnich jeszcze jest kilka oddzielnych rodzajów. Wejrzym naprzód na alfabet runiczny, począwszy od najstarszego.
Runy jak głoski greckie, łacińskie, słowiańskie, gothyckie, oznaczały razem litery i liczby; pierwiastkowo było ich tylko piętnaście do szesnastu, a każda z nich miała nazwanie właściwe, poczynające się od głoski, którą przedstawiała. Porządek run wcale był inny, niż alfabetów pospolitych i całkiem oryginalny. Pierwotny alfabet dzielił się na trzy klassy, z których każda niejako pod dowództwem piérwszéj głoski zostawała; z tych F. (Frej) przewodniczyła sześciu, a głoski H. (Hagl) i T. (Thor, Tyr) , pięciu z dziesiątka pozostałych.
Te trzy gromady zwały się Freys-aett (rodzaj Frejá) — Hagls-aett (rodzaj Hagl’a); i Tyrs-aett (rodzaj Thora.). — Oto są kształty i nazwiska run pierwotnych w właściwym im porządku:

1. Frey, (F) fe. (Frey-as) bóg Frey — poczynający szereg Freys-aett.