mnogiéj znajdują się ilości, i do różnych należą wieków, epok i narodów. Rozpoznanie ich starożytności, niejest dziś łatwém, z powodu, że nawet tych, które badane były, opisy niesą powiększéj części dość szczegółowe i dobitne; jednakże po pewnych już i oznaczonych powszechnie cechach, rozdzielić można mogiły na kilka głównych rodzajów, nie tak ze względu na ich powierzchowne kształty, jak raczéj na zawarte w nich szczątki i okruchy przedmiotów przy zgliszczach lub kościotrupach.
Uczeni Europejscy archeologowie nieustannie nowemi coraz spostrzeżeniami zbogacają ten oddział nauki starożytniczéj, dotąd jednak dostatecznie nieopracowany.
Wymienim tu cechy ogólne, na które się powszechnie zgodzono, przyjmując je za wskazówkę do podziału na pewne epoki starożytnych mogił. Zastanowienie się nad niemi i porównanie opisów wykopalisk naszych z obcemi pomnikami tego rodzaju, dozwala przyswoić nam tę klassyfikacyę całkowicie, jeśli nie co do granic i trwania epok zakreślonych przez antykwaryuszów, to przynajmniéj co do ich następstwa po sobie.
Na trzy więc główne działy, rozpadają się usypy wszelkie, na naszych znajdujące się ziemiach: na groty tak zwane epoki kamiennéj, epoki bronzu i żelaza. Pomiędzy niemi mieszczą się mogiły okresów przejścia, łączących z sobą odrębnie nacechowane epoki główne. Wskażem to zaraz obszerniéj, zastanawiając się nad niemi [1].
- ↑ A) Wołotówki, mogiły Białéj-Rusi opisuje p. K. Goworski w Pamiętn. Ces. Towarz. Archeol., S. Petersb., T. 5., str. 91; rozkopywał on niektóre, i tak sprawę zdaje z poszukiwań swoich:
„Przy rozkopaniu tych mogił, których w mojéj obecności rozkopano do dziesięciu, najprzód napotykają się drobne węgle, na arszyn lub więcéj od wierzchołka kurhanu poczyna się leżący na całéj przestrzeni słój ziemi, który ma pozór marmuru, gdy jest gładko prze-
