Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/264

Fenicjan; co z resztą i kształt głosek prawdopodobném czyni i uboczne podtrzymują dowody.
 Pierwiastek, etymon nazwania Run, znajduje się w językach północnych, rozmaicie przeistoczony, ale pierwotnego znaczenia jego w językach, ze starofenickim najbliżéj spokrewionych szukać potrzeba, bo Runy nazwanie swoje przynieść z sobą musiały. Fenicki zaś język wedle Reinegg’a, był gałęzią arabskiego, i w arabskim, wyraz Runah, Runeh (رونة) i Alruni (الروني) oznacza dotąd toż samo prawie, co u Skandynawów, to jest, pierwotnie czarnoksięstwo, czary, czarownicę. Nie będziemy tu przywodzić-przykładów rozmaitych znaczeń wyrazu run, runa — w językach iślandskim, staroszwedzkim, anglosaksońskim, gothyckim i. t. p. znajdą je ciekawi u P. Legis. W późniejszych czasach runa oznaczała już tylko szept, mruczenie, cichą mowę, to jest, sposób w jaki mówiono rzucając zaklęcia, następnie samą już mowę, Ztąd widać, że pierwiastkowo wyraz Runa, nie odnosił się do pisma, ale do słowa szczególniéj, chociaż mógł stosować się do obojga. — Runa więc znaczyła czary, — szepty, mowę, sąd, wyrok, opowiadanie, powieść. Tu należy porównać z Iślandskim rista, rita: Anglosaksońskie writan; angielskie to write, i słowiańskie wyryć, wyriti, doskonale z niemi zgodne, a świadczące że Słowianie razem z innemi narodami pisma się wyryć uczyli. Sama natura, fizjognomja głosek runicznych, uczy i dowodzi, że alfabet ten zrazu nie był pisany, ale ryty.
 Przynieśli go na na północ w wycieczkach swoich Fenicjanie, a że kapłani używali zrazu pisma do czarów i obrzędów, chowając jako tajemnicę, ztąd czarodziejskie słowa znaczenie; następnie pismo stało się własnością powszechną, mową, powieścią.
 Zdaje się, że użycie pterwotne Run ograniczało się wyrzyna-