Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/214

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

humani corporis habitum erat; longitudo vero tanta, ut Absalon śupra primam pedum fortem consistens aegre mentum securicula, quam manu gestare consueverat, aequaret. Hoc numen perinde ac Martis viribus praeditum bellis praeesse crediderant).»
W wydrążonym tym wewnątrz kadłubie drewnianym, gnieździły się jaskółki, może poświęcone Rugiewitowi, lub godłem jego będące.
Zdaje się, że figurka u Potockiego, (T. 4, f. 11), z napisem z tyłu Garuwhit, która z drugiéj strony nosi runiczny napis: Rug...it, z sześcią głowami na karku, a siódmą na piersiach, odnosi się właściwiéj do Rugiewita.
Usład, bożyszcze Rusi, czczone w Pskowie. J. D. Wunderer, podróżujący tu w latach 1585 — 89, wspomina, że pod Pskowem widział bałwan Usłada, wyrobiony z kamienia, trzymający krzyż w ręku. Mówiliśmy pisząc wyżéj o Chorsie, że opis ten, wzbudza w nas powątpiewanie, nie tak dla krzyża, bo godła chrześcijańskie mieszały się z pogańskiemi, ale dla epoki, w któréj już posągi bóstw tych, ani jako przedmioty czci, ani jako pamiątki zachowywane być nie mogły. Lud tylko do téj postaci z krzyżem przywiązujący stare nazwanie Usłada, może w niéj jakie, do dawnych swych bożyszcz upatrywał podobieństwo; lub wspominał je z powodu, że posąg nowy, zajął miejsce starego.
Trygław, bóstwo Pomorzan, czczone w Szczecinie, i w Julinie, rodzaj indyjsko-słowiańskiéj trójcy (Trimurti), na jednym kadłubie trzy miało twarze, jak samo nazwanie okazuje. Posągi jego znajdowały się także w Baniborze i Miszeńskiéj Grymie. Głowy trzy do posągu przytwierdzone nawracający Pomorzan S. Otto, skruszywszy resztę, zabrał i jako znak zwycięztwa nad pogaństwem otrzymanego, odesłał do Rzymu.