Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/212

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

hodzki, jest obrazem pór roku i nic więcéj, a część dolna jest jedynie słupa przystrojeniem.»
Wykład Lelewela, jakkolwiek trafny być może, nie zdaje się nam dostatecznie spowodowany, godłami znajdującemi się na słupie. Ma jednak za sobą wiele prawdo-podobieństwa. Co się tycze kierunku odpowiedniego porom roku, naturalniejszym się nam zdaje poczynając od wschodu — wiosna; południe — lato; zachod — jesien; północ — zima.
Tyle o Światowidzie Bohodzkim, z którym porównaćby należało jeszcze maleńki posążek tegoż bóstwa, zabrany z Arkony przez Duńczyków, i dotąd się w Kopenhadze przechowujący, którego rysunku na nieszczęście nie mamy. (Lelewel. Narody na ziemiach słowiańskich 782). Mamy także innego jeszcze Światowida, na kamieniu rysowanego, znajdującego się w kościele w Altenkirchen na wyśpie Rugen.
Jest to bardzo płaska rzeźba, grubą i niezgrabną robotą dokonana, wystawiająca mężczyznę z wąsami (co się sprzeciwia opisowi Saxo-Grammatyka) trzymającego naprzeciw piersi róg do picia. Twarz z brodą, głowa czapką ostro zakończoną pokryta, odziany suknią obszerną, z pod któréj zbyt małe wystają nóżki. (Kugler. Pomm. Kunstgesch. 10. — Grumbke). Kamień z rzeźbą tą jest wmurowany tak, że postać leżącą się zdaje. Kugler nie uznaje tego dzieła, za autentyczny pomnik pogańskich czasów, i ma zupełną słuszność, nie tylko dla tego, że płaskorzeźba jest formą w pierwotnych wyrobach niezwykłą, ale że i nadpis i wykonanie cechują z opisów, dla pamięci zrobioną figurę. Na znak, że tu niegdyś był czczony, wmurowano go w ścianę świątyni. P. Wolański, jak wiele innych i tę robotę uznał za starożytną słowiańską. (Zobacz rysunek u Wolańskiego Briefe 11 Samml. T. XVII, n. 4. Rysunki Światowida Bo-