Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/199

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Wedle innych, Prowe miał być wystawiany jako starzec w sukni fałdzistéj; z łańcuchem na szyi, a nożem w ręku, (zobacz rysunek z karty tytułowéj Helmolda, wydania 1659 r. w Lubece. Powtórzony w Przyj: ludu. Rok. III, N. 13). Gwagnin wspominając Prowe, w Nowogrodzie, czyni go zupełnie podobnym do Peruna, pisze, że wystawiony był w postaci człowieka, kamień sążnisty (młot, krzemień), podobny do piorunu w ręku trzymającego. Na cześć jego, jak w Litwie, na cześć Perkuna, palono ogień nieustający. (Chron. Sax. 1153. Der Abgott zu Oldenburg hiess Prono und stund auf einer Saüle, hatte in der Hand eine rothe Proveyse und einen Banner-Stab; hatte zweene lange Ohren, mit einer Krone, trug ein Paar Stiefeln an, und unter einem Fusse eine Schelle).
Petrus Albinus Meissn. Chron. X, p. 302. — Promo wird also beschrieben, dass er auf einer seul gestanden, zwei lange Ohren, mit einer Kron gehabt, gestiefelt gewesen, desgleichen in der Hand eine rode Borneisen und eines Panners Staab, unter dem Fuss eine Schelle.
Massius de diis Obotr. c. 2 — 35. Figuram Provi Chron. Sax. suppenditat: una manu ferrum gestans, instar clypei, ferrum autem rubrum erat, ut candentis speciem praeseferret, forma vomeris, ut putatur.
Pomiędzy bożkami Prilwitzkiemi znajduje się jedno, z napisem łatwo się czytaé dającym Pruwe (J. Potocki 4 f. 12). Jest to postać męzka, stojąca w sukni bez przepaski, fałdzistéj, z łańcuchem na szyi, w ręce jednéj trzymająca trójkątny sprzęt jakiś. Potocki znalazłszy, (T. 14, f. 34), między szczątkami starożytności Prilwitzkich narzędzie dziwnego kształtu, okryte runami, ma je za owe symboliczne żelazo, jakie Prowe w ręku trzymał. Nam się ono wydaje rodzajem nożyc, których użytek przy ofiarach łatwo się tłumaczyć daje.