Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/181

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

że ją ręka niepospolitego artysty wykonywać musiała. Paski z kilkakroć powtarzanych linij prostych i łuków punktowanych i ciągnionych, trójkąty liśćmi zakończane, kółka obwodzone listkami, stanowią główne motywa. Na innych naczyniach najczęściéj powtarzają się zęby, a raczéj trójkąty zapełnione linjami, w kierunkach naprzemian sobie przeciwnych; linje proste i pasy z kilku linij w kierunkach zębiastych, a niekiedy wypukłe perły. Najpospolitszą jednak ozdobą są zęby z pasów, jakby plecionek złożone, które i na naszych naczyniach się trafiają.
Oprócz urn i mis, wspomniane już grzechotki gliniane w kształcie ptaszków, trojaczki ofiarne, wewnątrz połączone z sobą, i kółka gliniane, podobne do Lubaskich, a zupełnie jednakie ze znajdowanemi w Albano, kadzielnice podziurawione, jakie się u nas nie spotykają, cechują ceramikę szląską. Wszystko to razem wzięte, dowodzi, że ku zachodowi idąc wpływ rzymski w obrzędach religijnych i pogrzebowych, był coraz wydatniejszy; przekonywają o nim czary, na wzór rzymskich lepione, lampy, kółka, nawet urn niektórych kształty.
Dodamy tu jeszcze słów kilka, o często znajdowanych w grobach przedchrześcijańskich łzawnicach, ze szkła i gliny, (po litewsku assaruwe zwanych).
Szklanne są w ogólności dosyć rzadkie i przybierają kształt misternych kulek, zewsząd zamkniętych, lub flaszeczek na rodzaju podstawki stojących.
Drugie gliniane, podobne bywają do miseczek, kubków z rączkami, czarek i garnuszeczków, rzadko trafiają się całkowite. Oprócz kulek zamkniętych, w paski ozdobne ubranych i flaszeczek rozszerzonych u góry, jakby do zbierania łez, w Litwie znane są jeszcze miseczki płaskie, w kształcie czary starożytnéj, i metalowe małe rożki takie, jakich używano do napoju, które i do rogu i do pazura zwierzęcia mają podobieństwo.