Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/167

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

z uchami (pojedyńczemi po większéj części), miseczek (pater), z rączkami, a niekiedy w nich, jak w większych, trafia się forma kantowata, nad którą wznosi się cylindrowa szyja. Ozdabiane bywają rytemi pasami, z kresek złożonemi, zębami podobnemi, kółkami i listkami; ornamentów wypukłych mają mało.
W popielnicach większych, między któremi długie, hładyszowate, jak Polskie prawie się nieznajdują, kształt bywa niekiedy bardzo oryginalny; zacytujemy tu jedną z najpiękniejszych w r. 1819 odkopaną w kawałkach pod Puszańcem, nadzwyczaj kunsztownie wykonaną i rysunkiem wybornego smaku ozdobną.
Kilka także garnków i mis, kolorowanemi, czarnemi, czerwonemi, żółtemi, rysunkami okrytych, na wzmiankę zasługują.
Oprócz tego, grobowce Szlązkie obfitują w mnóztwo drobnych wyrobów glinianych, kółek jakichś, mających znaczenie mistyczne, miseczek i kubków podwójnych (bliźniaków) i potrójnych, grzechotek w kształcie ptaszków, kadzielnic, i lampek do Rzymskich podobnych, rzadkich wreszcie grobów Słowiańskich. Cała też nekroceramika Szlązka, bogactwem i pięknością swoich wyrobów, przechodzi znane nam innych stron Słowiańszczyzny zabytki.
Trafiają się tu, drobne zwłaszcza naczyńka z gliny, tak delikatnie wymieszonéj i pięknéj barwy, że je pod tym względem, porównać można do Etruskich i Greckich.
Do popielnic Słowiano-Litewskich wyjątkowego kształtu i wyrobu, należą przedstawiające twarze ludzkie, które w Prusiech tylko znajdowano: w okolicy Tczewa (Dirschau) i w Kleinkatz pod Gdańskiem (1836). Ostatnie, dziś znajdujące się w Muzeum Berlińskiém, mają na szyjach twarze ludzkie, pod któremi wyrabiane są dziwne postacie źwierząt i ludzi; (opisujący dodaje i planet?). W grobie, w którym je odkryto, było urn dziewięć i przedmioty bronzowe.