Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/166

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

i falowate ornamenta. Pod względem kształtu, dzieli je Vocel na garnkowate, miskowate dzbaniaste, flaszkowate i t. d. Ostatnie, gdy są małe, pospolicie za łzawnice bywają brane; Vocel ma je za rodzaj balsamek, w których oleje wonne zamykano, do namaszczenia ciała. Flasze większe z uchami mogły, jak sądzi, napełniane być napojami, które przy grobach stawiano. Czasem jedna wielka urna, znajduje się otoczoną mniejszemi, to znowu drobne zawarte bywają w większéj.
W grobach zawierających szkielety niepalone, naczynia ofiarne stoją z obu stron głowy, a czasem w nogach.
Odkopana wielka mnogość urn w Königsgrätz, przy robieniu fortecy, taką przedstawiała rozmaitość, że w pośród nich, dwóch prawie jednakowych znaleźć się nietrafiło.
Oprócz obfitego wykopaliska w tém miejscu, Vocel przywodzi znajdowane urny w okolicy Szlan, pod Weltrus, Kolinem (jedna z najpiękniejszych), Leitmeritz, Altodabor, Budecz, Lewy-Hradec, Stockau, Podmokl, Hlizów, i t. d.
Urny Szlązkie., równie jak Czeskie, zwracają uwagę, nietylko rozmaitością swoją, ale ozdobnością większą, rysunkami rytemi na nich, kolorowaniem, i kształtami kunsztownemi; — niektóre z nich są przepyszne. (Widzieć je można rysowane w dziele Büsching’a, o starożytnościach Szlązkich: Die heidnischen Alterthümer Schlesiens-herausgegeben von J. G. G. Büsching. Leipzig, 1820, 1824. Znam tylko zeszytów cztery). Naczynia te są bardzo rozmaite, ale się w ogóle podzielić dają, na ofiarne kubki, miseczki i garnuszeczki drobne, i wielkie popielnice i misy, trzecim rodzajem są wyroby gliniane, jako lampy, grzechotki i kółka symboliczne. Urny większe robione są z gliny grubo ziarnistéj z kwarcem tłuczonym; drobne wyroby, z bardzo delikatnie wymieszonego materyału, po większéj części pięknego żółtawego tonu glinki.
Małe naczyńka mają kształt prostych kubków, garnuszków