Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/114

 Inny, pod Rogowem (miejsca tego nazwanie uderza brzmieniem pochodzącém od Rogas, ołtarz po-Litewsku), zowie się Żaltis, i ma na sobie wyryte trzy węże, od których imie jego pochodzi. Miano go przenieść do Kiejdan.
 Pod Oniksztami przy drodze z Wiłkomierza, znajdujący się wielki głaz granitowy, obwodu stóp czterdzieści mający, a dziesięć stóp wysoki, był także ołtarzem ofiarnym. U ludu jest podanie, że bojarzyn jakiś za świętokradztwo, skarany tu został śmiercią, a odtąd kamień nosić ma imie winowajcy: Pantukie.
 Poszukiwania miejsc ofiarnych, przez doktora Kruse, w Inflantach i Kurlandyi, niewiele podobnych odkryły zabytków. Przy Salis w Inflantach, znaleziono pieczarę ofiarną; pod Ermes tamże, wielki kamień — ołtarz w lesie.
 Inne wskazuje d-r Kruse nad Aa, pod Lipawą, w Kazdangen i Kapschten (kamień Perkuna), w Dondangen i pod Anzen w Kurlandyi.
 Kamienie ofiarne u Słowian po wyżynach, na górach, w Litwie po lasach, i po większéj części pod świętemi drzewami stawiane, jak można widzieć na tak zwanym Żaltisie pod Rogowem, miewały nawet nieforemne rzeźby, i mogły być ozdabiane; ale celniejsze rozbito, a to co pozostało, wyobrażenia nam dać niemoże o zniszczoném.
 Zresztą pod względem sztuki, nic tu niéma dziś zastanawiającego. Z innéj strony uważane koła owe, uderzają szczególném, nadzwyczajném podobieństwem do pomników Celtyckich, których zbliżenie do Słowiańskich, i staro-Litewskich zabytków, wielkiéj ich starożytności dowodzi. Ustawianie w kilkakroć powtarzające się koła, kamieni na mogiłach i przy ołtarzach, kamienne ołtarze, drogi kamieniami ostawiane, jak kryte chodniki Druidyckie (o nich wspomina Narbutt), — przenoszą nas w epokę zamierzchłą poprzedzającą poznanie Grecko-Rzymskiego