Strona:Opis ziem zamieszkanych przez Polaków 1.djvu/469

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wiat Pszczyński posiada trzy małe miasteczka. Największe z nich Mikołów (Nicolai), położone w pobliżu Kłodnicy, nad torem kolejowym rybnicko-katowickim, liczyło w r. 1900-ym 6,631 mieszkańców. Miasto powiatowe Pszczyna (Pless), z pięknym zamkiem książęcym, leży nad torem katowicko-bielskim, który przechodzi także przez wspomnianą wyżej miejscowość kuracyjną Goczałkowice. W r. 1900-ym naliczono tam 4,940 mieszkańców. Miasteczko trzecie, Beruń (Berum), z 2,081 mieszkańcami, jest stacyą graniczną nad drogą żelazną mysłowicko-oświecimsko-krakowską.
Powiat następny, Rybnicki, należy już znowu do dorzecza Odry, której dopływ prawy, Olsza, oddziela go na niewielkiej przestrzeni od Śląska austryackiego. I tam lasy zajmują znaczną część obszaru, natomiast stawy są mniej liczne. Przez cały powiat przepływa wśród wzgórz prawy dopływ Odry, Ruda. Nad strumykiem tym leży w okolicy pagórkowatej miasto powiatowe Rybnik (tak samo po niemiecku), z 7,224 mieszk. Posiada ono komunikacyę kolejową z okręgiem górniczo-przemysłowym, z Raciborzem i Boguminem (Oderberg). Nad torem rybnicko-bogumińskim leży miasteczko Wodzisław (Loslau) z 2,701 mieszk. Między obu temi miastami znajdują się znaczne kopalnie węgla i fabryki żelaza. Oprócz wymienionych, powiat Rybnicki posiada jeszcze dwa miasteczka: Żóraw (Sohrau), u źródeł strumyka Rudy, w pobliżu granicy pow. Pszczyńskiego (4,314 mieszk.) i Pilchowice (Pilchowitz) nad rzeką Berawką, na skraju wielkich lasów Raciborskich, w których łączą się ze sobą powiaty: Rybnicki, Raciborski, Gliwicki i Kozielski. Wreszcie zasługuje na wzmiankę stacya kąpielowa i klimatyczna Jastrzębów, w południowej części powiatu.
Z pow. Rybnickim graniczy na zachodzie Raciborski, oddzielony rzekami Olszą, Odrą i Opawicą od Śląska austryackiego. Odra przepływa go z południa ku północy, tak, że większa część powiatu leży po lewej stronie tej rzeki. Powierzchnia tego obszaru jest bardzo urozmaicona. Po prawej stronie Odry spotykamy kilka wielkich jezior, na północy wspomniany już wielki las Raciborskie; po lewej stronie rzeki kraj jest górzysty, poprzerzynany licznymi strumykami, z których największy, spływający do Odry, Cynna, odznacza się pięknemi brzegami. Milę poniżej ujścia tej rzeki leży nad Odrą b. stolica książąt Piastowskich, Raci-