Jak groźny Ajaks lub Achilles[1] śmiały,
Kędy uderzył — tysiące pierzchały.
Znużon zwycięstwem, gdy słabiej już włada,
I nikną siły mdlejące,
Z okropną wrzawą mściwy Turczyn wpada
I topi mieczów tysiące...
Poległ, a gdy krew dreszcz śmiertelny ścina,
Konając, lubą ojczyznę wspomina.
J. Niemcewicz[2].
„Polegaj na nim, jakby na Zawiszy“. Piękną pamięć zostawił po sobie czarny rycerz w tem przysłowiu, — świadczy ono, iż nigdy w życiu nie złamał danego słowa i posiadał powszechne zaufanie.
Tak też było. W spełnieniu obietnicy nie cofał się nigdy przed żadną przeszkodą, gardził niebezpieczeństwem i wolałby życie utracić, niż narazić na zawód tego, kto mu ufał.
Zasłynął także męstwem. Ponieważ w pierwszych latach panowania Władysława Jagiełły nie było w Polsce wojen, a młody rycerz pragnął nauki i sławy w swym rycerskim zawodzie, udał się zatem na dwór cesarza Zygmunta, aby walcząc z Turkami, nabyć doświadczenia.
Przezwano go Zawiszą Czarnym, gdyż nosił zawsze czarną zbroję, i pod tem imieniem wkrótce
