Od tej chwili Jadwiga przestała być dzieckiem: pierzchnęły bezpowrotnie marzenia o szczęściu, żyć zaczęła nie dla siebie, lecz dla innych.
Nie mamy w historji piękniejszej postaci królowej.
Aby pozyskać Litwę dla wiary chrześcijańskiej, aby wzmocnić potęgę obu krajów — została żoną Jagiełły. Miała wtedy lat 14, książę Litwy blisko 40, — była wychowana na dworze węgierskim, słynącym z cywilizacji i ogłady, — Jagiełło był prostakiem, ciemnym, nieokrzesanym poganinem.
Zmienił się, prawda, bardzo od czasu przyjęcia chrześcijaństwa, kochał Jadwigę, miał szlachetne serce, lecz pozostały tak wielkie różnice między mężem i żoną, iż często nie mogli się zrozumieć.
Więc w smutku szuka pociechy w modlitwie, pracy dla kraju i dobrych uczynkach.
Długie godziny spędza na rozmowie z Bogiem, przed którym może całe swe serce otworzyć, — nie dba o strój, zabawy, skromnie jada, — a wielkie dary sypie na kościoły, zakłada szkoły, pragnie wznowić akademję, założoną niegdyś przez dziada Kazimierza.
Sieroty mają w niej matkę, ubodzy miłosierną opiekunkę. Droga do królowej każdemu otwarta, ona każdego wysłucha cierpliwie, pocieszy, dopomoże. W każdem nieszczęściu pewnym ratunkiem królowa.
Ludzie zaczęli nazywać ją świętą, płynęły błogosławieństwa, dziękczynienia, i rosła miłość ludz-
