Strona:Niewiadomska Cecylia - Legendy, podania i obrazki historyczne 05 - Łokietek.djvu/13

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

a miastu bardzo wiele praw i swobód, — żałującym jednak przebaczono winę, a obdarzono takich, którzy pomogli księciu do zwycięstwa.
I odtąd miasto Kraków nie było już sobie „małem państwem niemieckiem“ w Polsce. Na to Łokietek nie pozwolił.


Pod Płowcami.


Mały wzrostem Łokietek, wielki był duchem bohaterskim. Wstępując na tron polski, zastał kraj w nieładzie: niezgody książąt, głód z powodu ciągłych wojen, zniszczenie kraju, bandy rozbójników, chciwi sąsiedzi, z którymi walczyć musiał bezustannie, — nie dawali mu chwili wypoczynku, i możnaby powiedzieć, że przez lat 30 prawie nie zdejmował zbroi, broniąc kraju od nieprzyjaciół i ustalając w nim porządek.
Słusznie poeta mówi o tych czasach:

„Przez trzy wieki z męstwa znany,
W męstwie Polak miał swe cnoty:
Na koniu, burką odziany,
Znosił głód i przykre słoty;
Ugorem stały obszary,
On bił Niemcy i Tatary.
(J. Niemcewicz.)

Najcięższa jednak była wojna z Krzyżakami.
Sto lat minęło, odkąd Konrad Mazowiecki, brat Leszka Białego, sprowadził tych zakonników i oddał im ziemię Chełmińską nad Wisłą, aby bronili granic jego państwa od łupiestwa Prusaków. Niebezpiecznych wpuścił do kraju obrońców.