Strona:Manifest Naiaśnieyszego krolewica Jego Mości Alexandra Polskiego y W. X. L. Xcia do Stanow Rzptey Korony Polskiey y W.X.L. de raptu Naiaś krolewiców Ich Mościow Jakuba y Konstantyna.djvu/04

JMośći uſtąpił, y pomogł nimi ad obtinendos Imperij faſces^[1]. Mocniłá ſię przećiwna oſobliwie w Pruſiech Fákcya zá przybyćiem Fráncuſkich pod brzeg Gdáńſki Okrętow, y pewnieby byłá do ſcyſſyey ſwoiey śiłá ſerc niechętnych Imieniowi Sáſkiemu przećiągnęłá; gdyby Dom Náſz Rádą, ſtarániem, y włáſnymi pieniędzmi przy prácy Naiáśnieyſzey Krolowey IeyMośći Mátki Náſzey arſuros in pejus Civium affectus^[2] nie uymował; wſzyſtko to w nadźieię poćiech y nagrody, áżebyśmy pod tą Koroną, do ktorey pleno cándore contribuimus^[3], mogli w ſłáwie Naiáśnieyſzego ś. p. Oycá Náſzego nienaruſzeni, w Honorách Krwi Krolewſkiey náleżytych, y w ſubſtancyách Náſzych beſpieczni zoſtawáć: ſed fallax fortunæ numen, nimiumá crudele^[4], czynić ſobie ná nieſzczęśćie ſwoie ingratos Potentes^[5]. Wyznał ſam Krolewſkim ſercem ſzczerość zamyſłow Náſzych, y dla utrzymánia Oſoby Iego nie żałowáne koſzty, dawſzy in vim^[6], lubo nierowney rekompenſy Naiáśnieyſzey Krolowey IeyMośći Naykocháńſzey Mátce Náſzey obligacyą ręczną ná dwá kroć ſta tyſięcy tálerow bitych, y ná drugą tákąż ſummę, podobną kartę, ręką ſwoią podpiſáną, y roborowáną in rem^[7] Naiáśnieyſzego Krolewica JMośći Jákubá; co wſzyſtko nie tylko inter levia & peritura folia^[8] padło in vanum^[9], y oſchło; ſłowá Krolewſkiego fides, ktora niepowinna byłá tranſire in falſum^[10], ſobie krzywdę, Nam ſzkodę uczyniłá; ále też ſámo to, czego Nam nie dał, y brać nie powinien był, celeri záraz niechęći ſwoiey przećiwko Nam indicio^[11], iákby wydarł; kiedy media ſátysfákcyey Náſzey præſcidit^[12]; zakázawſzy wypłácáć Naiáśnieyſzey Krolowey IeyMośći Mátce Náſzey ſummy co Rok dwá tyſiącá czerwonych złotych od Naiáśnieyſzey Rzptey Polſkiey titulo doni nuptialis^[13] ná Zupách Wielickich Lege Regni zapiſáney, y aſſekurowáney: ktorey do dniá dźiſieyſzego przez cáłe iuż śiedm lat nie biorąc; czternaśćie tyſięcy czerwonych złotych ma pretenſyey. Ekonomią Száwelſką, ktorą Naiáśnieyſzemu ś. p. Krolowi IMośći Oycu Náſzemu zá wygodzoną znaczną in æſtu^[14] pewney y wielkiey potrzeby ſummę ſześćiu kroć ſta tyśięcy dobrey monety Iure Hypothecæ^[15] Rzpta puśćiłá, y tęż ſummę Konſtytucyámi etiam pro ſucceſſoribus^[16] warowáłá, gdy ſię z podźiału ex maſſa Regalis ſubſtantiae^[17] doſtałá in ſortem ^[18] Naiáśnieyſzego Krolewicá IMośći IAKVBA, wprowádzonymi contra mentem Legum^[19] Sáſkiemi Woyſkámi, y w tychże Dobrách ſtudio^[20] lokowánymi ták zniſzczył, & ex decoribus^[21] obfitego kráiu złupił, że pierwſzą Iey porę, y cáłość ledwo expectatio ſæculi^[22] obiecowáć może: procz bowiem dezolácyey, ktora cum triſti & vacua Incolarum ſolitudine compariri^[23] może, w ſámych porcyách

y pie-

1.  łac. zdobyć wysokie stołki w państwie
2.  łac. rozniecenia gorzej poszkodowanym obywatelom
3.  łac. dużo splendoru przysłużyli
4.  łac. lecz zdradziecki boski los nazbyt srogi
5.  łac. niwdzięczną możliwość
6.  łac. w sile
7.  zatwierdzoną w stanie
8.  łac. pośród drobnych i ginących papierów
9.  łac. na próżno
10.  łac. przejść w fałsz
11.  łac. rychłe odkrycie
12.  łac. środek przeciął
13.  łac. z tytułu daniny ślubnej
14.  łac. w przypływie
15.  łac. z prawa hipoteki
16.  łac. nawet dla sukcesorów
17.  łac. z podziału dóbr królewskich
18.  łac. mnóstwo
19.  łac. wbrew zamysłom prawa
20.  łac. dążnie
21.  łac. i z zasłużenie
22.  łac. oczekiwaniem czasów
23.  łac. ze smutną i pustą samotnią się porównać