wyrażać coś za pomocą mowy, wyłuszczać słowami, wysławiać; rozpowiadać, rozgadywać; w. pokój, przymierze, przyjaźń, posłuszeństwo = zrywać, ogłaszać, jako nie istniejące, zniweczone, uważać za niebyłe; w. wojnę, walkę komu = zrywać z nim stosunki, zaczynać z nim wojować, walczyć, wyzywać do walki; w. służbę służącemu = oznajmiać mu, że nie będzie już służył; w. służbę panu = oznajmiać mu, że nie będzie ś. u niego służyło; w. mieszkanie, lokal komu = oznajmiać mu, że ś. musi wyprowadzić, a. że ś. u niego nie będzie mieszkało; w. ś., być wypowiadanym; wyrażać swoje myśli, uczucia za pomocą mowy.
Wypowiedny, Wypowiedni, oznajmujący, zawierający oznajmienie: listy w-e.
Wypowiedzieć — p. nied. Wypowiadać.
Wypowiedź, wypowiadanie, wypowiedzenie komu czego; słowa a. pismo, za pomocą których ś. co wypowiada.
Wypozywać, dok. Wypozwać; przywoływać przed sądy, wymuszać pozwami, pieniactwem, wyprocesowywać: w. kogo z czego, skąd, pozwami, procesami; rugować, wypędzać skąd.
Wypożyczać, dok. Wypożyczyć; pożyczać na jakiś czas z warunkiem zwrotu; w. ś., być wypożyczanym.
Wypracować — p. nied. Wypracowywać.
Wypracowanie, zrobienie, odrobienie, wykończenie czego; ćwiczenie stylistyczne w szkole.
Wypracowywać, dok. Wypracować; pracą wykonywać, starannie wyrabiać; pracą nabywać, zdobywać co, przez pracę otrzymywać; pracą udoskonalać; w. ś., tracić siły wskutek pracy nadmiernej.
Wyprać — p. nied. Wypierać.
Wypragły, spragniony, wyschły od wielkiego upału.
Wypraktykować, praktykami, to jest chytrością, podstępem wyrobić, wyłudzić; przebyć czas praktyki, skończyć czas naznaczony na naukę w jakim zawodzie, stać ś. w czym doświadezeńszym; w. ś., przez praktyki, figle, wybiegi, wykręcić ś.
Wyprasować — p. nied. Wyprasowywać.
Wyprasowywać, dok. Wyprasować; wyciskać, wygniatać co z czego za pomocą prasy, wytłaczać; wygładzać co za pomocą prasy a. żelazka.
Wypraszać, dok. Wyprosić; otrzymywać, wyjednywać sobie co prośbą; w. kogo od czego, uwalniać kogo od czego prośbą, wstawiając ś. za nim; w. kogo skąd = prosić go, aby poszedł sobie, wyniósł ś., wypędzać, przepędzać, wyganiać; w. ś., starać ś. prośbami uwolnić od czego, wymawiać ś., wyzwalać ś. od czego.
Wyprawa, wyprawianie, wysyłanie kogo a. czego, odprawa; w. ściany, muru = tynkowanie, powlekanie wapnem, pomieszanym z piaskiem; w. skóry = garbowanie; nie stanie skórki za w-ę = więcej fatygi i kosztów, niż zysku i pożytku; w. roli = uprawa; w. nowiny, nowego pola = karczunek; udanie ś. dokąd, podróż, wycieczka, ekspedycja; w. wojenna = wysłanie wojska za granicę kraju dla walki z nieprzyjacielem; w. karna = wysłanie wojska do jakiegoś kraju w celu steroryzowania ludności łupiestwem i mordami, jako kara np. za bunt i t. p.; to, co ś. wyprawia, ludzie wyprawieni, wysłani dokąd; w. córki = to, co rodzice dają córce, wychodzącej za mąż w sprzętach, sukniach, bieliźnie i t. p.; w. syna = wypo-
Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/402
Ta strona została przepisana.
