Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/32

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

dzie przyśrubowywano do stołu, złożone z dwu płyt żelaznych, śrubą ściskanych; służy do przytrzymywania np. kawałka żelaza, który ma być opiłowany, deski na kant i t. p. (fig.).

Śrucik, drobny śrut.

Śrucina, Śrucinka, ziarno śrutu.

Śrut, drobne kulki ołowiane, jako nabój do broni palnej a. do obciążania różnych przyrządów, np. przeciwwag u lamp i t. p.

Śruta, Szrota, zboże grubo, mielone.

Śruto słodowe, rozdrobniony słód, przygotowany do wyrobu piwa.

Śrutować, Szrutować, nm., krupić zboże, grubo mleć; rozrzynać na kawałki; robić śrut (myśliwski).

Śrutownik, nm., przyrząd do śrutowania zboża (fig.).

Świadczyć, dawać świadectwo, zaświadczać, przyświadczać, stwierdzać swoim słowem prawdę czego, być świadkiem czego; ś. przeciw komu = wyjawiać jego winę, oskarżać, wykazywać jego postąpienie; dobrze ś. komu = wyświadczać komu usługi, dobrodziejstwa, grzeczności i t. p.; raczyć ś., częstować ś. nawzajem trunkiem, podpijać sobie w kompanji; ś. ś. kim, powoływać ś. na czyje świadectwo, brać kogo jako świadka, przytaczać co, jako dowód; oświadczać ś. z czym, obiecywać; ś-y ś. cygan złodziejem a. swojemi dziećmi = łotr powołuje ś. na świadectwo takiego samego, jak on, łotra.

Świadectwo, zaświadczenie, przyświadczenie, zeznanie, zwłaszcza przed sądem; dokument piśmienny, wydawany pracownikowi, wyrażający czas jego pobytu w jakim zakładzie, fabryce, handlu, służbie, jego prowadzenie się i przymioty; zaświadczenie, poświadczenie czego, dane na piśmie: ś. lekarskie, ś. lojalności; ś. dojrzałości = patent z ukończenia szkół.

Świadek, człowiek, który świadectwo składa, zeznaje w sądzie; człowiek obecny przy pewnych aktach urzędowych zgodnie z wymaganiem prawa; sekundant, paukant, który jest a. był obecny przy pojedynku; człowiek obecny przy czym, który coś widzi a. słyszy; ś. naoczny = który na własne oczy co widział; fałszywy ś. = przekupiony i świadczący fałszywie; wezwać kogo na ś-a = aby świadczył, aby powiedział to, co wie o obwinionym; rzecz martwa a. drzewo, które były przy czymś i mogłyby świadczyć, gdyby miały mowę; Bóg mi ś-iem = powoływanie ś. na Boga dla wykazania swojej słuszności a. niewinności.

Świadomp. Świadomy.

Świadomca, człowiek świadomy czego, biegły, ekspert, rzeczoznawca.

Świadomie, przysł., z zupełną świadomością, z doświadczeniem, biegle; umyślnie, z wiedzą o czym.

Świadomość, wiadomość faktów a. rzeczy; wiadomość z doświadczenia; poczucie własnego bytu, własnych czynów, przytomność, panowanie nad sobą: ś. stracić, odzyskać = stracić, odzyskać przytomność.

Świadomy, Świadom czego, wiedzący o czym dokładnie, z przekonania ś., z doświadczenia, doświadczony; zdający sobie sprawę z czego, przytomny; popełniony ze świadomością; wiadomy, znany; rzecz., człowiek doświadczony, dobrze wiedzący, znający: ś. sposobów, dróg.