Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/635

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Kuracja, łć., leczenie.

Kuracjusz, łć., ten, co używa kuracji, szczególnie w miejscowości kąpielowej, leczniczej.

Kuracyjny, łć., leczniczy.

Kurak, kogutek, kurczak.

Kurant, fr., tłuczek, narzędzie do rozcierania ziarn, proszków, farb (fig.); moneta, w kraju obieg mająca; brzęczącą moneta, gotówka; śpiewka; arja, wydzwaniana przez grający zegar lub tabakierkę; rodzaj tańca dawnego; trafił frant na franta, wyciął mu k-a = trafił na równie chytrego, przebiegłego, który go podszedł.

Kurantowy, przym. od Kurant; k. towar = pokupny, poszukiwany.

Kurara, ameryk., zgęstniały sok roślin jadowitych podzwrotnikowych, silna trucizna.

Kuraś, duży kogut a. kapłon.

Kurasao, wódka słodka a. likier pomarańczowy.

Kurat, łć., ksiądz, zawiadujący parafją klasztorną.

Kuratela, łć., opieka prawna, nadzór nad osobą i jej majątkiem, przez sąd ustanowiony; przen., nieproszona opieka a. dozór.

Kurator, łć., opiekun prawny, ustanowiony przez sąd; wyższy urzędnik, strzegący interesów jakiej instytucji; wyższy urzędnik, mający nadzór nad zakładami naukowemi w okręgu naukowym, k. upadłości = opiekun i zarządca majątku kupca upadłego, przez prawo ustanowiony.

Kuratorja, łć., władza i biuro kuratora okręgu naukowego.

Kuratorjum, łć., instytucja opiekuńcza; k. trzeźwości = instytucja, przeciwdziałająca szerzeniu ś. pijaństwa wśród ludu.

Kuraż, fr., odwaga, śmiałość.

Kurcgalop, nm., krótki galop konia.

Kurcgiewer, nm., rodzaj białej broni.

Kurcz, chorobliwe kurczenie ś.; k-e, drgawki, spazmy, ścisk.

Kurczak, podrosłe kurczę, kurak.

Kurczę (-ęcia) pisklę kury; w astr., kwoka z kurczętami = nazwa gwiazdozbioru, plejady (zdr. Kurczątko).

Kurczęcina, mięso kurczęcia.

Kurczęcy, przym. od Kurczę.

Kurczliwy, kurczący się.

Kurczowy, przym. od Kurcz; ściskowy, drgawkowy, spazmatyczny, konwulsyjny.

Kurczyć, skracać, ściągać, naginać, kulić; krzywiąc skracać; skręcać, paczyć; k. ś. kulić ś., zbiegać ś.; krzywiąc ś skracać ś.; zmniejszać ś., maleć; przen., skąpić ś.; oszczędzać ś.

Kurdesz, tur., ulubiona niegdyś wesoła piosnka, przy kielichu śpiewana.

Kurdyban, Kurdwanek, łć., roślina bluszczyk (fig.) — p. Kordyban.

Kurdygarda, fr.p. Kordegarda.

Kurek, zdr. od Kur; k. na kościele = chorągiewka, wiatrowskaz zwykle kształtu kogutka; część zamka u strzelby; kran; w zool., ryba oścista z rodziny kostolicych.

Kurenda, łć., okólnik, obiegnik, cyrkularz, list okólny.

Kurentny, łć., obiegowy, kursujący, mający powodzenie, żądany.

Kureń, Kurzeń, ukr., chata drewniana bez komina; lepianka; namiot kozacki; obóz kozacki; szereg, złożony z 10-ciu ludzi, stanowiący 50-tą część roty kozackiej podług dawnej organizacji; przen., pułk kozacki (2000 ludzi).

Kurfirst, nm., dawniejszy tytuł niektórych książąt niemieckich, to samo, co elektor.