Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/473

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

bez wyboru); przen., i. za czym = wynikać, wywiązywać ś.; przen., i. za kim, za czym = wstępować w ślady czyje, naśladować kogo, zapatrywać ś. na kogo, stosować się do kogo a. do czego; przen., uderzać (wino do głowy idzie); i. na kogo = nacierać na kogo (i. na wroga); przen., schodzić, mijać, upływać, biec (idą lata); nadchodzić, przybliżać ś.; i. ku czemu = mieć ś. ku czemu, zanosić ś. na co (już idzie ku wiośnie), przen., jechać, mknąć, przeciągać, biec (pociąg szybko idzie); przen., chodzić, być w ruchu, być czynnym (zegar, fabryka, maszyna idzie) przen., wieść ś., powodzić ś., darzyć ś. (jak interes idzie? idzie jak z płatka); przen., mieć kierunek, wieść (droga ta idzie do Warszawy); przen., być w biegu, mieć kurs; i. w górę = podnosić ś. (cena idzie w górę); i. skąd = brać początek, pochodzić; płynąc, ciec (krew idzie z nosa, deszcz idzie = pada); liczyć ś., przypadać; i. za mąż = wychodzić za mąż, pójść za mąż; wstępować (i. do wojska); wziąć się do czego (i. w taniec); i. w co, na co = wchodzić w co, należeć do czego, mieścić się = świec idzie pięć na funt na jego karb to idzie = on za to odpowiada, do niego to należy, trwać, nieustawać (strzały szły gęste); i. na pałasze = bić ś.; i. w zawody=ubiegać ś.; i. na udry = kłócić się, nie ustępować; i. o zakład = założyć ś.; i. w niepamięć = zapomnieć; o co idzie? = o co jest spór?: idzie o mnie = mnie dotyczy.

Italiki, wł., rodzaj czcionek drukarskich.

Italja, łć., Włochy.

Item, łć., podobnież, również, także.

Itinerarjum, Itinerarjusz, łć., przewodnik w podróży, opis, dziennik podróży.

Iwa, gatunek wierzby (fig.).

Izabelowy kolor, brunatno-żółty (konie i-e).

Izali, Izaliż, czy, czyż.

Izan, arab., wzywanie śpiewne na modlitwę u mahometan.

Izanomalne linje, linje, łączące miejsca o jednakowej anomalji cieplikowej.

Izba, pokój, komnata, stancja; i. czeladna; przen., zgromadzenie prawodawcze (w sejmie, parlamencie): i. poselska, i. senatorska; instytucja rządowa: i. sądownicza, i. skarbowa; i. obrachunkowa = sprawdzająca rachunki, instytucja, w której bankierzy regulują swoje wzajemne należności.

Izbica, kozioł z balów zbudowany do ochrony podstaw, jarzma lub filarów mostu od parcia lodów — p. Izba.

Izdebka, zdr. od Izba; mały pokoik.

Izdebna, pokojówka.

Izdebny, Izbowy, przym. od Izba.

Izoamplitudy, łć., linje jednakowych wahań temperatury w ciągu roku.

Izobara, Izobaryczna linja, gr., linja na mapie, łącząca miejscowości z jednakowem ciśnieniem barometrycznem (fig.).

Izobata, gr., linja, łącząca na mapie punkty jednakowej głębokości wody.

Izochimena, gr., linja, łącząca miejscowości z jednakową temperaturą średnią zimową.

Izochromatyczny, gr., jednakowo zabarwiony.

Izochrona, Izochroniczna linja, gr., linja, łącząca te punkty lądu, z których w jednakowym czasie można dojechać do wybrzeża morskiego.