Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/239

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Dudnić, wydawać odgłos przytłumiony, huczeć; iron., grać na fortepianie zapamiętale i mocno, bębnić.

Dudu: ani d. = ani trochę, nic zupełnie, ani słówka, cicho, ani mrumru (o długu to on ani d.): du, du, du! naśladowanie dźwięku instrumentu (trąby, bębna).

Duduś, Dudeczek, zdr. od Dudek, mały dzieciak jeszcze głupiutki.

Duelista, fr., pojedynkujący ś. często, pojedynkowicz.

Dueniap. Dogiena.

Duet, zdr. Duecik, wł., śpiew na dwa głosy, dwugłos, dwuśpiew; muzyka na dwóch instrumentach; utwór muzyczny na dwa głosy a. instrumenty.

Duetino, wł., krótki, łatwy duet.

Dufaćp. ufać.

Dufność, ufność, zaufanie.

Dufny, ufny, zarozumiały; smutny.

Duga, nm., dźwignia ciesielska i górnicza; d. a. duha, ros., kabłąk nad chomątem w uprzęży jednokonnej.

Dugować, nm., podważać dugą, podnosić za pomocą naciskania drąga: d. a. dygować, dźwigać co z wysiłkiem.

Duk, fr., zdr. Duczek, książę; rodzaj gołębnika w postaci skrzynki, przybitej do ściany.

Dukacik, łć., zool., rodzaj motyla dziennego barwy żółtej.

Dukać, powtarzać ustawicznie wciąż to samo, skrzeczeć; d. a. dukwieć, mozolić ś., ślęczeć, dulczeć nad czym; p. Dukwieć.

Dukat, zdr. Dukacik, Dukatek, Duś, łć., dawny pieniądz złoty = 18 złp., czerwieniec, cząty, czerwony złoty; waga handlowa, podług której jubilerzy i złotnicy szacują wyroby.

Dukatowe złoto = złoto 84 próby (dukatowej).

Dukla, małe zagłębienie w ziemi, podobne do studni.

Duknąć, nied. Dukać, zaskrzeczeć, rechotać (o żabach).

Dukt, łć., droga przez las prosto wycięta; linja graniczna, przeprowadzona z wyroku sądowego; mały szyb w kopalni, pinga; droga postępowaniu.

Duktor, łć., przewodnik, wódz, i dowódca.

Dukwiarstwo, drobiazgowość, pedanterja.

Dukwiećp. Dukać; ślęczeć nad czem, przesiadywać fałdów.

Dulcynea, Dulcynela, kochanka, bohdanka, pani czyjego serca.

Dulczeć, Dulczyć, ślęczyć, dukać, dukwieć, mozolnie i ustawicznie nad czym pracować.

Dulja, gr., cześć oddawana przez katolików anodom i świętym.

Duljet, fr., kaftanik jedwabny watowany.

Dulka, nm., podparcie dla wiosła: dwa kołki, osadzone pionowo i połączone częścią poziomą, między któremi osadza ś. wiosło (fig.).

Duma, buta, pycha, zarozumiałość, nadętość, hardość, wyniosłość; poczucie osobistej godności, ambicja; chluba, chwała, zaszczyt, ozdoba; zaduma, dumanie, marzenie, rozmyślanie, medytowanie; d. w Rosji: zgromadzenie prawodawcze z posłów obieralnych; d. a. dumka, smętna pieśń, tem rożna od ballady, romanzy a. elegji, że ma znamiona utworu słowiańskiego.

Dumać o czym a. nad czym, myśleć o czym w zadumaniu, rozpamiętywać co, medytować, marzyć, roić, zamyślać się.

Dumanie, rz. od Dumać, rozmyślanie, marzenie, tęskne myśli.