Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/221

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

dziem muzycznym; dokończyć strojenia narzędzia muzycznego; d. ś. = dostosować ś., zastosować ś., upodobnić ś., nagiąć ś., zgodzić ś. z kim, z czym (d. ś. do towarzystwa).

Dostrzec, nied. Dostrzegać, dojrzeć, spostrzec, ujrzeć, zobaczyć, zoczyć, zauważyć.

Dostrzegacz, ten, co dostrzega, spostrzegacz, obserwator.

Dostrzegalnia, budynek, miejsce do obserwowania czego; obserwatorium astronomiczne; w leśn.: d. pożarowa — rusztowanie w lesie, z którego dozorca patrzy na las i w razie pożaru określa jego miejsce, strażnica.

Dostrzegalny, mogący być dostrzeżonym, widzialny.

Dostukać ś., doczekać ś. skutku stukania; stukając, dostać ś.; dokołatać ś.

Dostycznap. Dotyczna.

Dosyć, Dość, w sam raz, dostatecznie, wystarczająco, zadawalająco; jako tako, nieźle, nienajgorzej (d. mu tam idzie); d. tego! a. d.! = przestać!, zaniechać!, basta!; bądź co bądź! (np. niech mi to nawet za złe wezmą, d. że ja zrobię, co postanowiłem); wiele, dużo, sporo (mieć d. czasu, pieniędzy, cierpliwości); nie d., że... = nie tylko, że...

Dosypka, to, co dosypano, przysypka; flis., część zboża na szkutach zbożowych, przeznaczona do zastąpienia ubytku.

Dosyt, należyte nasycenie się.

Do syta, do sytości, do nasycenia ś., ile dusza zapragnie; do przesytu, aż nadto, zupełnie.

Doszczętny, wykonany do szczętu, całkowity, zupełny (zguba d-na).

Doszlacze, miejsce, drogi, prowadzące ku drodze głównej.

Doszły, ten, który doszedł (do skutku); dojrzały.

Dosztukować, nied. Dosztukowywać, przyprawić część do całości, nadsztukować, przysztukować, dorobić.

Doszukać ś., nied. Doszukiwać, odszukać z trudnością.

Doścignąć, nied. Dościgać, ścigając; dopaść kogo, dogonić, dognać, dopędzać.

Dośćp. Dosyć.

Dośmiertny, do śmierci trwający, dozgonny, dożywotni.

Dośrodkowy, przyciągający do środka, kierujący do środka; ruch d. = ruch, zmierzający ku środkowi; siła d-a = siła, skutkiem której ciało, obracające ś. dokoła jakiego punktu, będącego na zewnątrz, nie oddala się od tego punktu; nerwy d-we = nerwy czucia.

Doświadczalny, oparty na doświadczeniach, za pomocą doświadczeń poznany i uzasadniony, empiryczny; do doświadczeń służący; nauka d-na, eksperymentalna = posługująca ś. doświadczeniami.

Doświadczenie, praktyka, wiedza a. umiejętność postępowania, nabyta z własnych i cudzych przygód; eksperyment., próba, wystawienie kogoś na pokusę, aby go zbadać; d. naukowe a. eksperyment nauko wy = umyślne zestawienie takich warunków, aby zbadanie zjawiska było łatwiejsze; ogół wiadomości, nabytych przez obserwację.

Doświadczony, którego doświadczono; wypróbowany, niezawodny, skuteczny; mający doświadczenie, wytrawny, biegły, praktyczny.

Doświadczyć, nied. Doświadczać kogo = poddawać pokusie dla wypróbowania, Bóg go ciężko d-ył = Bóg zesłał na niego ciężkie strapienie; d. czego = doznać, zaznać, uczuć, przekonać ś.; eksperymentować, dokonać próby prawdziwości teorji w praktyce.