Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/168

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

z głową = rozumny; C. do wszystkiego = zdolny, chętny; C. jak się należy = porządny, zacny, poważny; to mi C. = posiadający wysokie przymioty serca i duszy; oto C. = Chrystus, wierny naśladowca Chrystusa; pokazać się C-em = dać dowody szlachetności uczuć; wyjść na C. = wykierować się na porządnego, uczciwego; ludzie = dorośli; świat, ogół, społeczeństwo; służba, czeladź robotnicza; być podobnym do ludzi = wyglądać przyzwoicie, przystojnie, być uczciwym; chodzi po ludziach = mówią, powiadają.

Czmer (-u), stan nienaturalny w skutek wypicia pewnej ilości piwa, wódki, wina; podchmielenie.

Czmerać; szmerać, gmerać, dłubać; palcami w czem grzebać; kręcić się jakby czegoś szukając; być podchmielonym, mieć w czubku; zamroczyć.

Czmychać, czmychnąć, zmykać, uciekać, zemknąć, drapnąć; sapać.

Czoboty (blp.), rodzaj butów z wykładanemi cholewami.

Czochać się (o zwierzętach), trzeć się o co; drapać się.

Czochrać, burzyć, rozrzucać, kudłać, płatać, wikłać, targać, mieszać włosy; nastraszać, jeżyć włosy; rozczesywać; rozskubywać, skubać (wełnę); odrywać główki nasienne lnu od łodygi; C. się = targać sobie włosy, nastraszać je; targać się z kim, czubić się, brać się za łby, za czupryny; drapać ś., skrobać ś.

Czokaćp. Ciokać.

Czokoladap. Czekolada.

Czolisty, mający duże czoło.

Czołem, przys., przodem, wprost; C.! witam! z szacunkiem! składam hołd! biję czołem! kłaniam!

Czołgacz, pełzacz, gad pełzający; pochlebca, lizus, nikczemnik; człowiek upodlony, bez czci, liżący łapę czyją.

Czołgać ś., pełzać, posuwać się na brzuchu, prześlizgiwać ś.; wić ś., rozkrzewiać ś. po ziemi (o roślinach); uniżać ś., upokarzać ś., upadlać ś., płaszczyć się, podlić ś.

Czoło, przednia górna cześć twarzy między skroniami (f.); przód czego, front, strona przednia, górna albo wierzchnia; góra, wierzchołek, szczyt; wybór, kwiat; to, co najlepsze z całości czego; rzecz przednia, najcelniejsza; grubszy koniec belki obrobionej na kanty; ambicja, wstyd; otwartego C-a = uczciwy, rzetelny, spokojnego sumienia; wytartego C., bezczelny, zuchwały, podły; jakim C-em stanę przed nim? = z niespokojnym sumieniem, ze wstydem; jakim C-em! = czy ci nie wstyd?; bić C-em = składać hołd, uznanie, wyrażać swoją cześć; bić C-em przed kim = upadlać się, płaszczyć się przed kim; stawić komu C. = być śmiałym, występować śmiało, niedawać się, nie ustępować, bronić ś., stawiać opór: w pocie C-a = ciężko (pracować); nie mieć C-a = nie mieć wstydu, poczucia godności; trzymać C. = stać na przedzie, przodować, przewodzić, być przewódcą; na czele = na przedzie, przed wszystkiemi, być pierwszym; być lub stać na czele = przewodzić, rządzić, rozkazywać, dowodzić; drzwi do C-a = ściśle wchodzące w ramę futryny (nie wystające za nią).

Czołobitność, cześć, oznaka uszanowania, poddaństwo, uniżoność, ukłon.

Czołobitny, najuniżeńszy, najpokorniejszy, pełen uszanowania.

Czołowaty, mający kształt czoła, mający duże czoło.

Czołowy, należący do czoła, znajdujący się na przedzie, frontowy: przedni, celny, główny, doborowy, najlepszy, najważniejszy.