sem, przepasywać; o. mieczem = przypasywać miecz; obwodzić, otaczać, okrążać, okalać (o. miasto murem, rowem); oblegać, osaczać, obstępować (o. twierdzę, nieprzyjaciela); o. ś., pasem ś. obwijać, obwiązywać, przepasywać ś.; otaczać ś., okrążać ś. czym; przypasywać sobie co do boku (np. szablę).
Opaść — p. nied. Opadać.
Opaść — p. nied. Opasać.
Opat, łć., najwyższy przełożony niektórych zakonów; kapłan świecki, który posiada beneficjum sekularyzowane z tytułem opactwa.
Opatentować, łć., wyrobić patent na co, aby uchronić od naśladownictwa.
Opatrunek, opatrzenie, opatrywanie; zabezpieczenie, zaopatrzenie w potrzeby wojskowe; oczyszczenie i przewiązanie chorego a. uszkodzonego członka ciała (f.); to, czym ś. rana a. uszkodzenie opatruje, przewiązuje, okłada.
Opatrunkowy, służący do opatrunku; środki o-e = gaza, wata, bandaże i t. p.
Opatrywać, dok. Opatrzyć; oglądać co, przypatrywać ś. czemu, zabezpieczać: o. okna na zimę, doglądać, mieć staranie o czym: o. ranę, chorego; upatrywać, wyszukiwać; zaspokajać czyje potrzeby, zaopatrywać, dostarczać komu, czego mu potrzeba, ubezpieczać: o. dom sprzętami, miasto murem; o. potrzebę = zaspokajać; obmyślać, przewidywać, starać ś. o co; wzmacniać, uzbrajać; o-trzyć ś. = spostrzedz ś., zmiarkować ś.; uprowidować się, zaopatrzyć ś., mieć z sobą co należy, zabezpieczyć ś.; niech Pan Bóg o-trzy! = idź z Panem Bogiem! mówi ś. do żebraka, gdy mu ś. nic nie daje.
Opatrzenie, danie komu pomocy w pieniądzach a. rzeczach, zabezpieczenie kogo, danie biednemu jałmużny; zasoby, zaopatrzenie, zabezpieczenie; o. ś., zaprowidowanie ś. w rzeczy potrzebne; spostrzeżenie ś. co do czego, zorjentowanie się.
Opatrznościowy, jakby przez Opatrzność zesłany dla dokonania jakiegoś wielkiego, dobro narodu a. ludzkości mającego na celu czynu (mąż o.); będący pod Opieką Boską.
Opatrzność, Pan Bóg, opiekujący ś. dobrotliwie wszystkimi ludźmi; zostawić Co na O-ci Boskiej = zostawić bez dozoru; zdać co na O. Boską = na los, na łaskę Boską, czekając, co będzie; oko O-ci = opieka Boska, wyobrażona symbolicznie jako oko w trójkącie opromienionym, a nad ludźmi czuwająca.
Opatrzny, przezorny, baczny, uważny, przewidujący.
Opatrzyć, nied. Opatrywać; o. ś., znudzić ś. przez ciągłe patrzenie, sprzykrzyć ś.; zmiarkować ś., spostrzec ś., opamiętać ś.; zaopatrzyć ś. w co, wziąć co z sobą; zabezpieczyć ś. przeciw czemu.
Opatulić, okręcić, osłonić, okryć, owinąć szczelnie czym; o. ś., okręcić ś., osłonić ś., owinąć ś. czym dla zabezpieczenia ś. od zimna, deszczu i t. p.
Opaźniać — p. Opóźniać.
Opąchać, obwąchać.
Opchać — p. nied. Opychać.
Opcja, łć., prawem a. umową dozwolony wybór między wielu albo między dwiema rzeczami, szczególniej między należnością do jednego lub drugiego kraju.
Opejdoskop, gr., przyrząd do ilustrowania dźwięków za pomocą światła.
