Strona:Lew Tołstoj - Za co.djvu/23

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.



III.

Tylko ci, którzy doświadczyli tego, co polacy, gdy po rozdziale Rzeczypospolitej jedna część kraju uległa władzy nienawistnych niemców, druga zaś jeszcze bardziej znienawidzonych „moskali“, ci tylko mogą zrozumieć ten zapał, jaki w r. 1830 i 1831 ogarnął polaków, kiedy po tylu nieszczęśliwych próbach wyzwolenia kraju nowa nadzieja zdobycia wolności wydała im się możliwą. Ale nadzieja ta trwała krótko. Siły były nazbyt nierównomierne i rewolucję zdławiono ponownie.
I znów dziesiątki tysięcy bezmyślnie uległych rosjan spędzono do Polski; tu, pod dowództwem bądź Dybicza, bądź Paszkiewicza i najwyższego ich rozkaązodawcy, Mikołaja I, żołnierze rosyjscy, nie zdając sobie sprawy, po co czynią to wszystko, napoiwszy ziemię krwi- swoją i braci swych polaków, zdławili