Łącznie z sprawami bibljotecznemi naszkicujemy w tem miejscu kwestję muzeów. Miasto Poznań nie objęło za czasów niemieckich troską swą spraw muzealnych, wspierało tylko subwencjami i depozytami muzeum krajowe (Wielkopolskie). Polski zarząd miasta objął akcją subwencyjną tak Muzeum Wielkopolskie jak nowopowstałe muzeum wojskowe, a dla działu przyrodniczego Muzeum Wielkopolskiego dostarczył własny lokal. Gotów był zarząd miasta do poważnych ofiar dla ufundowania nowej placówki muzealnej; starało się bowiem miasto Poznań o przeniesienie zbiorów Muzeum Narodowego w Rappelswylu do stolicy Wielkopolskiej, starania te pozostały bezskuteczne, a muzeum przeniesiono do Warszawy. (Podobnie bezskuteczne były propozycje miasta dotyczące przeniesienia bibljoteki kórnickiej do Poznania, którą miasto ofiarowało się utrzymywać a nadto dla tego celu odrestaurować pałac Działyńskich). Postanowioną już jest rzeczą utworzyć muzeum miejskie, w któremby gromadzono klejnoty i zabytki cechowe i t. p. pamiątki historyczne. Zaczątkiem muzeum tego są pewne klejnoty brackie zebrane na razie w Starym Ratuszu. W małym zakresie stworzono specjalne muzeum szkolne. W kręgu przewidywań na przyszłość pozostaje tymczasem jeszcze myśl wybudowania pałacu sztuk pięknych.
Urząd Statystyczny ufundowany został w r. 1905 jako placówka o charakterze naukowym w obrębie organizacji administracji miejskiej. Urząd ten wydawał od r. 1905 miesięczne sprawozdania statystyczne (Statistische Monatsberichte), obejmujące statystykę demograficzną oraz statystykę prac wydziałów miejskich, przeprowadzał potrzebne spisy, wydawał roczne sprawozdania zarządu miasta. Kierownicy urzędu ogłosili drukiem ogółem 4 specjalne przyczynki do statystyki miasta Poznania, ostatni z nich był redaktorem wielkiej księgi wydanej w r. 1911 p. t. „Die Residenzstadt Posen und ihre Verwaltung“. Prace urzędu przerwała wojna; sprawozdania miesięczne urwały się z chwilą jej wybuchu. Cały urząd poszedł w rozsypkę, urzędnicy pozostali przeszli do wydziałów wojenno-gospodarczych, Cała dzialalność ograniczała się do przyjmowania napływających według ustalonego zwyczaju wykazów z biur miejskich. Wykazy te pozwoliły później sporządzić statystykę demograficzną za czas wojny. Bez przerwy wychodziły sprawozdania zarządu miasta.
Stan przejęty w r. 1918 trwał przez lata 1919 i 1920, Dnia 1. grudnia objął stanowisko dyrektora Urzędu Statystycznego Zygmunt Zaleski. Restytucja prac i reorganizacja dokonała się tak szybko, że z początkiem roku gospodarczego 1921 działalność urzędu była szersza niż w latach przedwojennych. Z kwietniem 1921 r. zaczęły wychodzić polskie sprawozdania statystyczne miesięczne p. t. „Wiadomości Statystyczne miasta Poznania“, ukazujące się dotąd bez przerwy.
