Strona:KsiegaPamiatkowaMiastaPoznania345.jpg

a szkolnictwo jezuickie miało tutaj poważną dawniej historję, lecz zamiaru tego nie wykonał. Kościół podominikański został przez nich starannie odrestaurowany i odświeżony. W trakcie prac odkryto cenny, starożytny portal.
 Kościół Franciszkański otrzymali w czasach polskich ponownie Franciszkanie. I ta świątynia została gruntownie odrestaurowana a przy pracach wewnętrznych odkryto szereg zabytków godnych uwagi.
 Dzieła najwyższej miary dokonali księża Salezjanie. Stał w centrum miasta Poznania szlachetny zabytek budownictwa gotyckiego, dawny kościół Katarzynek, niegdyś tuż przy bramie Wronieckiej położony. Przeszedł on ciężką historję wojenną i podniszczony został bardzo znacznie. Los jego był wręcz ukończony, gdy zakon Dominikanek przy nim osiadły uległ kasacie w r. 1822. Od czasu owego zabytek ten służył jako magazyn i t. p.; i nie było już nadziei przywrócenia go do pierwotnej chwały za rządów niemieckich. Za czasów polskich zajęto się szczerze tą cenną ruiną w śródmieściu, tak dalece, że gmina miejska zdecydowana była sama ręki dołożyć do odbudowy kościoła. Tymczasem ks. arcybiskup Dalbor oddał w r. 1926 zaniedbany kościółek Salezjanom, którzy niezwłocznie rozpoczęli odbudowę. W r. 1927 stanął kościół prawie całkowicie nowy, ale zachowujący wszystkie pozostałe cząstki zabytkowe oraz styl i charakter historyczny. Całość wykonana została według planów arch. Michałowskiego. Powoli wyposaża się wnętrze w pięknych formach artystycznych (ołtarze, ambona, organy, konfesjonały). Kościół ten wspierają sfery kupieckie złączone w starej Korporacji Kupców Chrześcijańskich, która w tej drodze odnawia tradycje brackie w odniesieniu do spraw kościelnych. Uratowanie zabytku jest wielką zasługą ks. ks. Salezjanów i ofiarnego obywatelstwa.
 Pięknie odnowiony został kościółek Pana Jezusa przy ul. Żydowskiej w latach ostatnich. Stał się on kościołem dla młodzieży akademickiej. Podobne specjalne przeznaczenie mają kościoły pobernardyński i św. Józefa; tamten jest kościołem szkolnym, ten garnizonowym. Dawny ewangelicki kościół garnizonowy (na taki obrócono go po kasacie klasztorów) zamieniony został w r. 1919 na katolicki. Oba te kościoły doznały odświeżenia, wprawdzie względnie skromnego w porównaniu z innemi.
 Pozostałe mniejsze kościoły i kaplice doczekały się w minionem dziesięcioleciu zwykłych napraw konserwacyjnych lub robót stosunkowo nieznacznych. Z kaplic tych mają publiczne znaczenie: kościółek Przemienienia Pańskiego, kościół Reformatów, kaplica zakładu św. Józefa, kaplica zakładu Dobrego Pasterza na Winiarach, kaplica w Zamku i kaplica Skórzewskich. Ze stanowiska zarządu gminy miejskiej dodać należy, że w zakładach miejskich powstały dwie nowe kaplice. W czasie wielkiej wojny zezwolił magistrat na tymczasowe urządzenie kaplicy w szpitalu miejskim dla rannych żołnierzy. Po wojnie zgo-