Strona:Krach na giełdzie.pdf/7

GŁÓD — NAJSTARSZY TOWARZYSZ CZŁOWIEKA

Żałość mnie gnębi na moim wysokim tronie z powodu tej wielkiej klęski, że za moich czasów przez 7 lat nie nastąpił ani jeden wylew Nilu. Ziarno jest liche, urodzaje zawiodły i brak wszelkiego rodzaju żywności... Dzieci płaczą, młodzieńcy ledwo się wloką, a to samo starcy; ich dusze chylą się ku ziemi, ledwo powłóczą zgiętymi nogami, ręce przyciskają do brzuchów... Rozwarto na oścież skrzynie z żywnością, ale nie ma w nich nic, tylko powietrze. Wyczerpało się wszystko.

Słowa faraona Tosorthusa wyryte na skale nad Nilem

Obrazy z dziejów głodu

Głód — to stary i nieodstępny towarzysz dziejów społeczeństwa ludzkiego. Można bez przesady powiedzieć, że w ciągu całej dotychczasowej historii większość ludzi zarówno na półkuli wschodniej, jak i zachodniej wegetowała na granicy między życiem a śmiercią. Wciąż aktualne jest zdanie Micheleta, dziewiętnastowiecznego pisarza i historyka francuskiego, że przeszłość ludzkości „nie będzie zrozumiana, dopóki nie zostanie napisana przerażająca księga: historia głodu”.
 Najcięższe klęski głodowe przeżywała i przeżywa Azja, kolebka społeczeństwa ludzkiego, najbardziej zasługująca na miano kontynentu głodu; nigdzie indziej nie wycisnął on tak wyraźnego piętna na dziejach społeczeństwa, jego strukturze, sposobie myślenia i obyczajowości.
 W Chinach klęski głodowe pojawiały się tak często, że kraj ten nazywano „krajem głodu” lub „akwarium głodu”. Obliczono, że od 108 r. p.n.e. do 1911 r. przez Chiny przeszło 1828 fal głodowych, czyli przeciętnie co roku klęska ta dotykała jakąś prowincję. Każdy kataklizm żywiołowy, a zwłaszcza powodzie i susze pociągały za sobą natychmiast klęskę głodową, rzucały