Strona:Krach na giełdzie.pdf/192

robocie przybrało największe rozmiary w Belgii (do 10% ogółu pracowników), najmniejsze — we Francji.
 Po raz pierwszy po drugiej wojnie światowej w 1958 r. nastąpił spadek ogólnej produkcji przemysłowej świata kapitalistycznego. Zmniejszenie było niewielkie i wynosiło w skali rocznej 2,5%. Natomiast znaczny spadek objął produkcję górnictwa i hutnictwa, przemysłu włókienniczego i stoczniowego oraz obrabiarek i samochodów. Obroty międzynarodowego handlu światowego na rynku kapitalistycznym obniżyły się o blisko 7%.
 Obok cyklicznych kryzysów nadprodukcji po drugiej wojnie światowej powrócił do niektórych krajów długotrwały kryzys agrarny. Głównym jego ogniskiem pozostało rolnictwo Stanów Zjednoczonych. Wybuch wojny światowej zlikwidował w tym kraju kryzys agrarny, rozpoczęty w 1920 r. Nastąpiło „7 lat tłustych”. W okresie międzywojennym problem polegał na względnej nadprodukcji, a w okresie wojny na niedostatecznym wzroście produkcji rolnej w stosunku do poziomu popytu. Gdy przed wojną polityka państwa zmierzała do ograniczenia produkcji rolnej, to w czasie wojny państwo zachęcało farmerów do jak największego jej podnoszenia. Ceny artykułów rolnych rosły bez przerwy do 1948 r. włącznie i w tym ostatnim roku były ponad 3 razy wyższe niż w latach 1938—1939, natomiast ceny towarów przemysłowych, kupowanych przez farmerów, tylko 2 razy wyższe. Nastąpił znaczny wzrost produkcji rolnej i w 1948 r. była ona o 26% wyższa niż w 1940 r. Stąd też gwałtownie wzrosły dochody farmerów. Dochód netto z rolnictwa wzrósł aż ponad 3 i pół raza. Dochody ludności rolniczej wzrosły z 165 dolarów na głowę w 1938 r. do 761 dolarów w 1948 r.
 Kryzys agrarny powrócił w roku 1949 wraz z kryzysem nadprodukcji w przemyśle amerykańskim. Ceny na artykuły rolne spadły o blisko 16%. Dochody z rolnictwa zmniejszyły się w USA o ponad 25%. Od tego czasu do chwili obecnej poziom dochodów z lat 1947—1948 nie został osiągnięty, choć występowały czasem okresy pewnej poprawy. Tak było w początkowym okresie wojny koreańskiej, zwłaszcza w 1951 r. Potem nastąpiło znów pogłębienie kryzysu agrarnego w Stanach Zjednoczonych. Pojawiły się znów coraz bardziej rozwierające się „nożyce cen”. Gdy stosunek cen otrzymywanych do cen płaconych przez farmera w 1947 r.