Strona:Krach na giełdzie.pdf/120

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

poprzednim. W czerwcu 1921 r. było prawie 21% bezrobotnych. Największe bezrobocie panowało wśród metalowców. Równocześnie realne zarobki ogółu robotników — przy uwzględnieniu zasiłków dla bezrobotnych — zmniejszyły się o 16%.
W latach 1921—1922 podobny stan istniał w wielu innych krajach. We Włoszech w lutym 1922 r. było ponad 600 tysięcy bezrobotnych, 5 razy więcej niż przed rokiem. W Belgii bez pracy pozostawało w lipcu i sierpniu 1922 r. około 21% ogółu robotników. Bardzo znaczny procent bezrobotnych notowano w Szwecji, a także w Norwegii i Danii.
W Niemczech nie istniało w tym okresie masowe bezrobocie, lecz płaca była wyjątkowo niska. Sytuacja zmieniła się dopiero w 1923 r., szczególnie od września; w ostatnim kwartale tegoż roku przeciętnie około 24% robotników nie miało pracy, przy równoczesnym wzroście do 27% częściowo zatrudnionych. W końcu 1923 r. połowa robotników w Niemczech pozostawała całkowicie lub częściowo bez pracy!
Następstwo kryzysu 1920 r. stanowił długi okres depresji. Charakteryzowało ją przede wszystkim powolne i jedynie częściowe rozładowywanie bezrobocia. W latach 1922—1925 w Stanach Zjednoczonych liczba robotników w przemyśle, górnictwie, komunikacji i budownictwie przez cały czas nie przekroczyła poziomu z okresu 1919—1920. Było ponad milion bezrobotnych, przy czym w 1924 r. stanowili oni 12% ogółu robotników.
Depresja o niezwykłym nasileniu wystąpiła w Anglii i trwała tam aż do 1926 r. Bezrobocie nie rozładowało się. W latach 1923—1926 odsetek pozostających bez pracy wahał się wśród angielskich robotników od 10 do 12. Jest to ponad 2 razy więcej niż w 1909 r., po zakończeniu kryzysu lat 1907—1908, i nieco więcej niż w okresie jego trwania. W przemyśle budowy maszyn trzecia część robotników stale pozostawała bez pracy. W niektórych częściach Anglii, w tzw. okręgach nędzy, w latach pokryzysowych bezrobocie utrzymywało się na poziomie często wyższym od kryzysowego poziomu w całej Anglii. W częściach kraju objętych podczas wojny znacznym ożywieniem gospodarczym, a zupełnie prawie martwych w latach pokoju, liczba ludzi nie mogących uzyskać pracy rzadko spadała poniżej 25%, a czasem osiągała nawet 50% i więcej. W owych „okręgach nędzy” bezro-