Strona:Krach na giełdzie.pdf/119

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

tych kryzysem dziedzinach produkcji. Niesłychany spadek nastąpił w przemyśle stoczniowym, gdzie tonaż wodowanych statków w 1922 r. był blisko 3 razy niższy niż w 1919 r. Ogólny wskaźnik światowej produkcji przemysłowej w 1921 r. obniżył się w stosunku do roku poprzedniego o 11,4%. Największy dotychczas spadek kryzysowy nie przekraczał 7,5%.

Wskaźnik tonażu wodowanych statków
Rok Świat USA Wielka
Brytania
Japonia Holandia
1914 40  104  14  86 
1915 17  40  83 
1919 100  100  100  100  100 
1920 81  61  127  75  134 
1921 61  25  95  37  170 
1922 34  64  14  119 

Powojennemu kryzysowi towarzyszył olbrzymi wzrost masowego bezrobocia w tych krajach, które znalazły się w jego zasięgu. Takie rozmiary bezrobocia nie miały precedensu w całej historii tych krajów. W Stanach Zjednoczonych w przemyśle przetwórczym wyrzucono z pracy 2100 tysięcy osób, czyli ponad 23% ogółu robotników, a ogólna liczba zatrudnionych według oficjalnych danych zmniejszyła się o ponad 4300 tysięcy osób, to znaczy o ponad 10%. Zwiększyło się natomiast zatrudnienie w dystrybucji i administracji. Enuncjacje rządowej Komisji Hoovera wyraźnie pomniejszały zarówno łączną liczbę bezrobotnych, jak i ich ilość w poszczególnych gałęziach gospodarki. Według bardziej wiarygodnych danych było w USA ponad 7 milionów bezrobotnych. Kapitaliści, korzystając z kryzysu, zmniejszyli o ponad 13% nominalne płace robocze. Ogólne sumy, wypłacone robotnikom fabrycznym, zmalały o ponad 35%, co oznaczało — wobec pewnego spadku kosztów utrzymania — że otrzymali realnie o ponad 27% mniej.
Również w Anglii powstała wielka armia bezrobotnych. Według danych związków zawodowych — w 1921 r. przeciętnie około 17% ogółu robotników pozostawało bez pracy, wobec 2,4% w roku