Strona:Krach na giełdzie.pdf/116

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

przemysłowa w Kanadzie spadła o 14%, w Argentynie o 11%, w Szwecji o 26%, a w Danii o 21%.
Wiele krajów Europy, m.in. Francja i Niemcy, których gospodarka znacznie ucierpiała na skutek wojny, zostało dotkniętych kryzysem dopiero później. Lata te bowiem stanowiły okres odbudowy ekonomiki zniszczonej przez wojnę.
We Francji na terenach okupowanych przez Niemcy lub pozostających w pasie przyfrontowym znajdowały się ważne ośrodki przemysłu, dające zdecydowaną większość produkcji hutniczej czy wełnianej. W 1915 r. produkowano we Francji blisko 2 razy mniej węgla niż w roku 1913, ponad 35 razy mniej rudy żelaznej, 9 razy mniej surówki, 3 razy mniej stali, zużywano o 41% mniej bawełny. Lata 1916, 1917 przyniosły znaczny rozwój uprzemysłowienia wolnych terenów tego kraju. W 1917 r. zbliżono się do przedwojennego poziomu zużycia bawełny, osiągnięto znaczne zwiększenie wydobycia węgla. Krótko mówiąc — poprawa nastąpiła w tych dziedzinach przemysłu, w których straty były mniejsze, natomiast w innych gałęziach poziom był daleki od przedwojennego. W 1918 r. miało miejsce niewielkie zmniejszenie się produkcji, związane z przestawianiem gospodarki na tory pokojowe, ale w latach 1919 i 1920 nastąpił znaczny wzrost produkcji przemysłowej związany z odbudową gospodarki na terenach byłej okupacji.
Kryzys zaatakował przemysł francuski w 1921 r., przy tym nie objął wszystkich gałęzi wytwórczości. Ciężko przede wszystkim odczuły go te dziedziny, które były mniej dotknięte zniszczeniami wojennymi, a więc głównie przemysł tekstylny. Produkcja jego była w 1921 r. mniejsza o 21% niż w roku poprzednim. Ogólnie wskaźnik produkcji przemysłowej obniżył się o 11%. Import spadł znacznie.
Jeszcze inaczej przedstawiała się sytuacja w Europie środkowej, a zwłaszcza w Niemczech. Tu w czasie wojny produkcja przemysłowa cały czas malała i w roku 1917 była o blisko 40% mniejsza niż przed wojną. Przemysł niemiecki odczuwał brak surowców, zagranicznych rynków zbytu i siły roboczej. Spadek w latach 1914 i 1915 był powszechny, w 1916 r. wzrosła produkcja związana z potrzebami armii, a w roku 1917 i 1918 spadek objął znów wszystkie dziedziny wytwórczości.