Strona:Kobieta polska w nauce.pdf/23

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Pierwszym doktorem filozofji w Polsce była Stefanja Arndtowa, która po powrocie ze studjów zagranicznych zaniechała wszakże dalszej pracy czysto naukowej i oddała się pedagogice.
Znacznie później dały się poznać: dr. Ada Werner-Silbersteinowa, autorka „Wstępu do estetyki nowoczesnej“, dr. I. Karpińska (prace z dziedziny psychologji uczuć), M. Lipska-Librachowa, Stefanja Festenburg-Łobaczewska, Marja Zielewiczówna, autorka cennego studjum o Emersonie, Marja Komornicka (znakomite studjum o Nietzschem), Marja Cz. Przewóska, autorka prac: „O Nietzschem“, „O spirytyzmie i medjumizmie“ i innych. Mistykę Towjańskiego studjuje W. Szerlecka w Paryżu. W r. 1912 wyszła tamże książka jej: „Un saint des temps modernes“, będąca właściwie streszczeniem pracy Tancreda Canonico o Towjańskim z dołączeniem nieznanych dotychczas szczegółów z życia Mistrza Andrzeja. Wydała również wybór pism Towjańskiego: „Quelques écrits d’Andrè Towjański“. Paryż, 1913.
Wykładowi nauki Mistrza Andrzeja poświęciła pracę swoją „Krótki rys filozofji Towjańskiego“ Stefanja Jentysówna w książce zbiorowej „Na rozstaju“, Kraków 1914, stwierdzając w towjanizmie podniosły nastrój etyczny, niezmierną siłę przekonania oraz wiarę i ufność w sprawę, o której Polak obojętnie mówić nie może.
Filozofję i językoznawstwo na uniwersytetach: berlińskim i rzymskim studjowała Julja Dicksteinówna, autorka cennych prac filozoficznych, z pomiędzy których wyróżniają się: „Od mitów ku wierzeniom“ i „Prometeusz — Paraklet“ — dwutorowość dziejów ducha — badania różnorodności tych wszystkich pierwiastków, które składają się na wczesne i na rozwinięte życie religijne ludzkości. — Wydane przez autorkę studja o romantyzmie są szkicami do przygotowywanej wyczerpującej i syntetycznej pracy o tym kierunku ducha ludzkiego.
J. Dicksteinówna przyswoiła naukowej literaturze naszej „Wstęp do filozofji“ prof. W. Jerusalema, oraz „Dyalogi filozoficzne“ Giordana Bruna. Przetłómaczyła wiele utworów z sanskrytu, greckiego, łaciny, włoskiego, hiszpańskiego, francuskiego, angielskiego, rosyjskiego, czeskiego. Z polskiego na włoski przełożyła dzieło prof. Brücknera „Mitologja słowiańska“ z własnemi komentarzami. Z oryginalnych prac po włosku ogłosiła: „Szkic o filozofji polskiej“