Strona:Kobieta polska w nauce.pdf/19

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Do dzielnych ekonomistek należy dr. Balsigerowa, tłomaczka studjum Onckena „O Lassalle’u, Herknera „Kwestja robotnicza“ i innych, zabierająca głos pozatem w poważnych organach społeczno-politycznych.

· · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

Ekonomji współczesnej narzuca się z nieprzepartą mocą władnej konieczności problemat kwestji gospodarczej z punktu widzenia społecznego, obejmując poniekąd i zagadnienia psychologji społecznej.
Tu dla kobiety — otwiera się również jeden z najważniejszych gościńców wiedzy, rokujących wielkie nadzieje na przyszłość, gdy znajdą praktyczne zastosowanie teoretyczne przesłanki.
Pociągną nim zapewne uczone wszystkich krajów i narodów, żeby rzucić siewy nieprzewidzianych zdobyczy intelektu kobiecego.


∗                       ∗

Nieliczna grupa najwybitniejszych filozofek współczesnych — u nas przynajmniej — stanęła przeważnie na gruncie empirio krytycyzmu, dla którego uogólnienia i najwyższe pojęcia naukowe są tylko narzędziem w dosięganiu rzeczywistości bezpośredniej i środkiem do zorjentowania wśród niej ludzkości, nie zaś dogmatem i symbolem jakiejś innej głębokiej prawdy.
Dr. Józefa Kodisowa i dr. Anna Wyczółkowska, uczenice prof. Avenariusa, najznakomitszego przedstawiciela kierunku mechaniczno-matematycznego w psychologji, gdzie czucie stanowi treść, ruch zaś formę bytu, nie wniosły pracami swemi nowych metod poznania, ale przeszczepiły na nasz grunt teorje mistrza, uzupełniając je samorzutnemi hypotezami i otaczając siecią subtelnych, z głębin indywidualnych przemyśleń i dojrzałych zrozumień wysnutych sądów dyskursywnych.
Z Krzyżanowskich dr. Józefa Kodisowa urodziła się na Białej Rusi w b. gub. Mińskiej. Od wczesnych lat zajmowała ją filozofja, specjalnie dzieła J. S. Milla, H. Spencera i inne. Gruntowne studja podjęła w Genewie, gdzie na Wydziale nauk społecznych słuchała filozofji u prof. Gourd’a. Wszelako ten kierunek filozoficzny nie zadawalniał jej, przenio-