Strona:Klemens Junosza-Nasi żydzi.djvu/161

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Zwierzchnicy religijni, nauczyciele i sędziowie, potrzebując stałej normy rozstrzygania wynikających wątpliwości, rozważali rzecz każdą ze stanowiska pro i contra i wydawali wyroki, oparte na słuszności motywów. Tych nazywano „Rabonan Saburai“ (mistrzowie słusznego zdania).
Saburaici wprowadzili do Talmudu niektóre dodatki i objaśnienia, oni też spisali Talmud, który przedtem, pomimo zredagowania Miszny i Gemary, przechowywał się jedynie w pamięci uczonych.
Po nich już nic do Talmudu nie dodano, całość dzieła została skończona. Systematyzowano tylko treść prawa, jak to czynił Alfassi (zmarły 1103 roku), sławny Majmonides (zm. 1205 roku), Jakób Ben Aszer (1350), wreszcie Josef Karo, komentator dzieł Majmonidesa, autor księgi „Bet Josef“ (dom Józefa) i „Szulchan aruch“ (stół nakryty). Ta księga, zawierająca wyciągi i streszczenia najważniejszych praw talmudycznych — jest dziś uznanym kodeksem Judaizmu.
Taka jest historya tworzenia się Talmudu.
Wszelako księga ta nie jest alfą i omegą żydowskiej mądrości. Po za Talmudem,