Strona:Kazimierz Bukowski - Władysław St. Reymont. Próba charakterystyki.djvu/78

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

w „Chłopach“ nietylko dzieło niezwykłej harmonji i jednolitej konstrukcji artystycznej, ale epopeję chłopa polskiego, jako warstwy przyszłej pracy i kultury narodu i człowieczeństwa.
Wyjątkowe jest również znaczenie „Chłopów“ w literaturze powszechnej. Doskonały przekład niemiecki pióra Jana Kaczkowskiego (Jeana Paula Ardeschaha) i entuzjastyczne przyjęcie „Chłopów” przez niemiecką krytykę literacką otworzyły epopei Reymonta drogę na arenę światową. Krytyka zagraniczna uznaje jednomyślnie „Chłopów” za dzieło mistrzowskie, za jedyny w literaturze powszechnej utwór literacki, odzwierciedlający w tak skończonej, klasycznej formie życie chłopów. Niemieccy krytycy, uznawszy „Chłopów” za „Meisterwerk der Weltliteratur”, oświadczają zgodnie, że takiej epopei chłopskiej literatura niemiecka nie posiada. Z ogromnem uznaniem spotykają się „Chłopi” we Francji, gdzie przyznają im epokowe znaczenie w literaturze powszechnej („le document le plus complet et problement le plus humain sur le paysan a travers les âges” — Frank L. Schoell: Les Paysans polonais vus par un de leurs. „Revue de Paris“ z 15 września 1918). Z Niemiec dostają się „Chłopi” do Szwecji, gdzie odbywają triumfalny pochód, aby zdobyć wkońcu Reymontowi nagrodę Nobla. Zwycięstwo ich w Szwecji jest tem donioślejsze, że literatura szwedzka posiada cały szereg utworów literackich, osnutych na tle życia chłopów, z których kilka, jak „Jeruzalem” Selmy Lagerlöf, „Fatting folk” Geierstana i „Hemsöberna” Strindberga, zajmuje wybitne miejsce. Literacka krytyka szwedzka, przez usta jednego z najsurowszych i najwybitniejszych swoich przedstawicieli (Fryderyka Bööka), uznała „Chłopów” za „stora epos” i „mästerverk” literatury światowej (St. Winda — kiewicz: Dokoła literackiej nagrody Nobla. Przegląd Współczesny“, nr. 41, str. 373—377).