Prusy wyruszyły przeciw armji zwolenników konstytucji ogólnopaństwowej, a Oudinot bombardował Rzym. Kryzys europejski zbliżał się widocznie do rozstrzygającego punktu zwrotnego, oczy całej Europy kierowały się na Paryż, a oczy całego Paryża — na Zgromadzenie prawodawcze.
11 czerwca na trybunę Zgromadzenia wszedł Ledru-Rollin. Nie wygłosił on żadnej mowy, lecz sformułował oskarżenie przeciw ministerjum, suche, bez żadnych ozdób, faktyczne, zwięzłe, dobitne.
Napad na Rzym jest napadem na konstytucję, napad na republikę rzymską jest napadem na republikę francuską. Artykuł 5 konstytucji opiewa: „Republika francuska nigdy nie używa swych sił bojowych przeciw wolności innego narodu“. — A prezydent używa armji francuskiej przeciw wolności rzymskiej. Artykuł 4 konstytucji zabrania władzy wykonawczej ogłaszania jakiejkolwiek wojny bez zgody Zgromadzenia narodowego. Uchwała Konstytuanty z 8 maja nakazuje ministerjum wyraźnie czymprędzej skierować wyprawę rzymską do pierwotnego celu, równie więc wyraźnie zabrania mu wojny z Rzymem, — A Oudinot bombarduje Rzym. Ledru-Rollin powołał w ten sposób samą konstytucję na świadka przeciw Bonapartemu i jego ministrom. Rojalistycznej większości Zgromadzenia narodowego on, trybun konstytucji, rzucił groźne oświadczenie: „Republikanie potrafią nakazać szacunek dla konstytucji i użyją wszelkich środków, bodaj nawet siły oręża“! „Siły oręża!“ odpowiedziało stugłose echo Góry. Większość odpowiedziała na to straszliwym hałasem, prezes Zgro-
Strona:Karol Marx-Walki klasowe we Francji 1848-1850 r.djvu/122
Ta strona została przepisana.
