Strona:Jerzy Jellinek - Deklaracja praw człowieka i obywatela.pdf/15

na sformułowanie abstrakcyjnych zasad, którym żywotne znaczenie dla prawnego stanowiska jednostki w państwie nadała dopiero szczegółowa przeróbka prawodawcza, niewątpliwem jest, że poznanie tych zasad p o zostaje w związku historycznym z ową pierwszą deklaracją praw. Fakt ten wskazuje na ważne zadanie historji konstytucji — na potrzebę wyjaśnienia powstania francuskiej deklaracji praw z r. 1789. Znaczenie, jakie posiada deklaracja dla historji konstytucji, wyróżnia ją jedynie z pośród licznych zjawisk epoki rewolucyjnej, które pozostały wewnętrznemi sprawami Francji. Dlatego, zaniedbane dotychczas, zbadanie tego wypadku pod względem historyczno-prawnym jest sprawą wielkiej wagi. Rozwiązanie tego zagadnienia ma wielkie znaczenie zarówno dla zrozumienia rozwoju państwa współczesnego, jak i stanowiska, jakie ono wyznacza jednostce. Dotychczasowe dzieła historyczno-prawne wyliczały i szeregowały różne zwiastuny deklaracji francuskiej konstytuanty, od Magna Charta poczynając aż do amerykańskiego ogłoszenia niezawisłości, brakowało jednak głębszego zbadania źródeł, z których francuzi czerpali.
 Rozpowszechnionem jest zdanie, że bodźcem dla deklaracji były zasady „Contrat social“, a wzorem dla niej — ogłoszenie niezawisłości trzynastu stanów Ameryki północnej. Zastanówmy się przedewszystkiem nad słusznością tych twierdzeń.