Strona:Jean Tarnowski - Nasze przedstawicielstwo polityczne w Paryżu i w Petersburgu 1905-1919.pdf/58

wolności zarówno Rosji, jak i mniejszym narodom wszystkim prowadzi do jednego, a tem jest odbudowanie silnego i dużego państwa polskiego!”
  To wszystko jest także najzupełniej słuszne, ale niestety i tu również polityka p. Dmowskiego stanęła urzeczywistnieniu tego na przeszkodzie. Jego idea etnograficzna Polskę od Bałtyku odsunęła. A co do ostatniego zdania tego ustępu mowy p. Dmowskiego, ono jest nie bardzo jasne i potrzebuje bliższego określenia.
  Jeżeli zapewnienie wolności zarówno Rosji jak i wszystkim mniejszym narodom prowadzić miało i miało być warunkiem do odbudowania silnego i dużego państwa polskiego, to znaczy, że bez tego zapewnienia nie można było myśleć o odbudowaniu takiego państwa. A więc, żeby módz odbudować państwo silne i duże należało przedewszystkiem zapewnić wolność Rosji jaki i wszystkim mniejszym narodom. Jeżeli takie miało być znaczenie tego zdania, to jakże z niem pogodzić naznaczenie przez p. Dmowskiego z takim naciskiem i konsekwencją, w memorjałach o których wyżej mowa, wschodniej granicy Polski na linji drugiego podziału? W ten sposób wszakże p. Dmowski odstępował Rosji połowę Rusi, która przechodziła tedy z pod jarzma carskiego pod jarzmo cięższe jeszcze bolszewickie. Czyż odstępowanie Rosji, możnaby uważać jego zapewnienie wolności narodowi ruskiemu? Przyznawanie tego byłoby apoteozą ustroju bolszewickiego, bo przyznawaniem, ze ten ustrój nie jest jarzmem, ale szczytem wolności. Czyż. P. Dmowski mógł mieć to na myśli? A jeżeli tego nie miał na myśli, to naznaczenie wschodniej granicy Polski na linji drugiego podziału nie mogło w jego oczach wzmagać sił Polski, ale mogło je tylko osłabiać, więc tembardziej trudno zrozumieć dlaczego p. Dmowski naznaczał Polsce jako jej granicę wschodnią linję drugiego podziału.