Strona:Jan Sygański - Historya Nowego Sącza.djvu/631

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.




Rozdział  IV.

Kościół OO. Franciszkanów pod wezwaniem Narodzenia Najśw. Maryi Panny.

Jan Długosz, najdawniejszy historyk polski († 1480), łączy założenie Nowego Sącza przez króla Wacława (1292) z wybudowaniem przez tegoż klasztoru dla Franciszkanów. Prope curiam regiam, versus occidentem sitam, collegium duodecim fratrum illic callocuvit, qui horas canonicas nocturnas et diurnas, res quoque divinas voce sonora explorent, quod et tunc et processu temporis muris et in ecclesia et in aliis muris fabrefactum est[1]. Widać z tego, że Długosz, któremu miasto Nowy Sącz wcale nie było obcem, wyraźnie zaznacza kościelny budynek jako w murach swych zmieniony od czasu pierwotnej budowy Wacława. Wszystko to upoważnia nas do mniemania, że kościół franciszkański należał do pomników architektury drugiego dziesiątka lat XIV. wieku, w którym pomyślano o monumentalnej budowie w miejsce pierwiastkowej, prawdopodobnie drewnianej, jak słusznie utrzymuje Władysław Łuszczkiewicz[2], uczony badacz starożytności i znawca znakomity sztuki polskiej. Za pierwotną fundacyą króla Wacława przemawia też kronika franciszkańska[3] i napis, który poniżej przytoczymy.

  1. Liber Benef. T. III. p. 467.
  2. Sprawozd. komis. do bad. hist. sztuki w Polsce. T. IV. str. 170.
  3. Zbiór histor. i cudów obrazu Przemienienia Pańskiego, przez ks. Bonawen. Sikorskiego, gwardyana nowosandec. Kraków 1767.