przymocowania ich obok siodła do konia. Olstra takie niezawsze bywały jednakowe i w XVII. wieku znacznie musiały się różnić od dawniejszych, skoro w r. 1600 znajdujemy takie, które już wówczas nazywały się „staroświeckie“[1].
Podobnie jak olstra przy karabinach i pistoletach, tak przy innych gatunkach broni palnej znajdujemy, i to stosunkowo dość często, należące także do niej przybory, jakimi były: „ładownice“, „amelie“ i „prochownice“. Ładownica była to puszka na ładunki czyli naboje, zwykle z twardej skóry, kształtu takiego, jaki się utrzymał do najnowszych czasów (aż do zaprowadzenia bronie odtylcowej), koloru przeważnie czarnego, ale także czerwonego[2], a prawdopodobnie i innych, noszona na plecach na szerokim rzemieniu. Ale i ładownice stawały się nieraz przedmiotem przepychu, obok zwykłych, bywały także zabytkowe, powleczone czarnym aksamitem, przyozdobione srebrnemi „czętkami“[3], a zamiast pasów rzemiennych do przewieszenia, z jedwabnymi sznurami. Ładownice ówczesne bywały widocznie do otworzenia i zamykania, czytamy bowiem, iż do nich często należał „klucz“, lecz jakiego tenże był kształtu, oraz jakiego rodzaju było to zamknięcie ładownicy, niewiadomo wcale. — Amelia[4] jak wyglądała i co właściwie oznaczała, wyjaśnionem nie jest. Wnioskując z tego, iż jest wyraźnie tuż obok ładownicy wymienioną[5], musiała być coś zupełnie od tejże odrębnego; mimo to prawdopodobnie był z ładownicą całkiem pokrewną, tego samego kształtu i przeznaczenia, jak tamta do otwierania i zamykania, tylko, jak się zdaje, znacznie mniejsza i z blachy metalowej. Amelie, zupełnie jak ładownice, obok swego praktycznego użytku, służyły także za przedmiot ozdobny i zbytku: tak znajdujemy jedną, która była ozdobiona 18 brajcarami srebrnymi, z zamklem i przęczką o 7 dziurach srebrnych[6]. — Prochownica była to puszka lub naczynie na
- ↑ Ruchom. Mik. Jankowskiego.
- ↑ Spis ruchom. Zyg. Gądka.
- ↑ Czętki albo cętki były to blaszki wypukłe, zwykle ze srebra.
- ↑ Puszka, torebka na ładunki.
- ↑ Test. Joachima Matuszowica złotnika 1631. Act. Scab. T. 51. p. 206.
- ↑ Test. Krzysztofa Halinowicza 1631. Act. Scab. T. 51. p. 366. — Brajcary: rodzaj szlufek metalowych, przymocowanych do ładownicy, przez które widocznie przeciągano rzemienie. — Zamkieł: przyrząd do zamknięcia czyli zapięcia, rodzaj klamerki albo może haczyka. — Przęczka = sprzążka, czem się „sprzęgało“ zamkiel; może rodzaj rzemyka, należącego do zamkla i z nim razem stanowiącego jedną całość. — Dziurki srebrne = dziurki wybijane koluszkami srebrnemi.
