Strona:Jan Sygański - Historya Nowego Sącza.djvu/483

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
—   230   —

że w czasie swojego panieństwa, obok czynności gospodarskich, dla zarobku zajmowały się („bawiły się“) także szyciem[1], a więc że bynajmniej nie wstydziły się uczciwej pracy za pieniądze; szkoda tylko, że niewiadomo, czy to było szycie bielizny, czy też trudniły się krawiecczyzną. Natomiast sługi najęte miewano widocznie tylko w domach zamożniejszych, lubo i tutaj czytamy zawsze tylko o słudze jednej. Rodzaj służby ich bywał niezawodnie rozmaity, znajdujemy bowiem raz wzmiankę o kucharce, zwyczajnie jednak sługa taka musiała bez wątpienia wykonywać posługi wszystkie; lecz jakie za tę swoją pracę otrzymywała wynagrodzenie, niewiadomo. Zato jednak dowiadujemy się, że sługi te niekiedy obowiązki swoje wypełniały bardzo wiernie i odznaczały się niezwykłem przywiązaniem do swych pań, skoro te w testamentach wspominają o nich jak najżyczliwiej i stosownie do majątku swego legują im różne znaczne zapisy. Tak jedna mieszczka leguje słudze jałówkę; druga zapisuje na posag łyżek srebrnych puzdro 12; inna znowu przeznacza swej uczciwej słudze nawet dom nowo zbudowany w dożywocie[2]. — Oprócz zwyczajnych sług niewieścich, zdaje się, że jeszcze znajdowały się w Nowym Sączu niewiasty, które (podobnie jak Kletki) usługiwały chorym i z takich posług szukały zarobku i utrzymania[3].

§. 5.
Domy mieszkalne.

Podług świadecta Marcina Kromera, w miastach Niemcy osadnicy domy z cegły i kamieni budować zaczęli, z Polacy ich naśladują, idąc za smakiem budownictwa włoskiego[4]. Stąd nasuwa się prosty wniosek, że wprawdzie najdawniejsze domy w Nowym Sączu były bez wyjątku z drzewa, lecz że już w epoce jagiellońskiej i zygmuntowskiej znajdowały się liczne domy murowane, które co do budowy i ornamentyki, (jak to jest niezachwianem mojem prze-

  1. Ostatnia wola Anny Klimczykowej wdowy po kupcu 1598.
  2. Inw. po Kat. Cieślance 1639. — Test. Elżb. Pytlikowiczowej 1637. — Ostatnia wola Magd. Klimczykowej 1631. Act. Scab. T. 51. p. 255.
  3. Test. Wojciecha Baryczki płóciennika 1632. Act. Scab. T. 54. p. 76.
  4. Martini Cromeri: Polonia sive de situ et republica regni polonici. p. 57. Coloniae 1578.