Strona:Jan Lam - Głowy do pozłoty Tom I.djvu/23

i z takim funduszem w kieszeni, który mu pozwalał zbliżyć się do południka paryskiego zaledwie o mil kilkanaście. Ale powziąwszy raz zamiar puszczenia się na guwernerkę, rodzice moi powiedzieli sobie, że im dalej od Paryża, tem łatwiej im żyć będzie, zostali więc tutaj i rozpoczęli najprzykrzejszy ze wszystkich zawodów — nauczycielstwo prywatne.
 Los guwernera, a jeszcze bardziej los guwernantki, powinienby przecież kiedyś znaleść czułego poetę, któryby opisał wszystkie jego ciernie i kolce, Wszystkie te drobne cierpienia, dolegliwości i upokorzenia, których suma starczy na niejedno kolosalne nieszczęście. Potrzeba nadziemskiej łagodności umysłu, aby się nie przejąć ukrytą nienawiścią do całego rodzaju ludzkiego, znosząc przez kilka lub kilkanaście lat z jednej strony kaprysy niesfornych i źle prowadzonych bębnów, których się ma niby wychowywać, a które chowają się raczej same pod opieką niemniejszych z drugiej strony kaprysów mamy. Gdyby tablice statystyczne miały osobną rubrykę dla śmiertelności guwernerów i guwernantek, pokazałoby się, że nieszczęśliwe te indywidua żyją W przecięciu jeszcze króciej od artystówi lekarzy. Dziś pojmuję, dlaczego tak wcześnie zostałem sierotą, dziś też, doświadczywszy, jak mocno rozgoryczają nasz temperament ciągłe, drobne utarczki z życiem, podwójnie uwielbam anielskie serce mojej matki, jej słodycziłagodność niezrównaną.
 Była to jedyna moja krewna, i jedyna istota, którą los mój obchodził — tak, jak ja byłem dla niej jedynym przedmiotem miłości. Starsze jej dzieci pomarły jeszcze przed moim ojcem; wkrótce po mojem przyjściu na świat i jego nie stało. Matka moja zwinęła pensyonat, który byli założyli wspólnie w Źarnowie, i poczęła trudnić się już tylko udzielaniem lekcyj po domach honoracyorów tego miasta. Uczyła języka francuskiego i angielskiego, gry na fortepianie, przedmiotów szkolnych, śpiewu, robót kobiecych; Bóg wie, czego nie uczyła i czego nie umiała. Do dwunastego mojego roku nie miałem, prócz niej, żadnego nauczyciela, i zdawałem egzamina ze szkół niższych, prywatnie, z wielkiem zawsze