Strona:J. Grabiec - Zagadnienie Sejmu Niepodległego Królestwa Polskiego.pdf/10

kładem. Sejm, nie oparty przedewszystkiem na woli narodowej, w bardzo krótkim czasie będzie niemożliwym, o ile — tak, jak to się stało ze zbudowanym na francuskich wzorach Sejmem Księstwa Warszawskiego — nie spolszczy się odrazu i, wbrew swojej własnej ustawie, nie stanie mocno na podstawie właśnie konfederacyi narodowej, pierwiastku woli ogółu.
 Pierwiastek konfederacyi, odgrywający tak wybitną rolę za czasów Rzeczypospolitej, nie zawiódł i w ciężkiej chwili upadku państwa polskiego, dając cenne wytyczne polityki narodowej na przyszłość, na czasy długotrwałych walk o niepodległość. Wyrazem tego pierwiastku jest pamiętny „Akt powstania obywatelów województwa krakowskiego” z 24 marca 1794 roku. Formalnie nie była to konfederacya, której Ustawa Rządowa 3 Maja pośrednio zakazywała. Charakter jednak konfederacyi nosi ten akt od początku do końca. „Przytłoczeni.. ogromem nieszczęść, znękani bardziej zdradą, aniżeli mocą oręża nieprzyjacielskiego, zostający bez najmniejszego krajowego rządu opieki, postradawszy Ojczyznę, a z nią używanie najświętszych praw wolności, bezpieczeństwa, własności tak osób, jak i majątków”... Polacy-obywatele mieszkańcy województwa krakowskiego, poświęcając Ojczyźnie życie, którego jeszcze tyrania wydrzeć nie chciała, uciekają się do ostatecznych środków i chwytają za broń... „Wszyscy w duchu obywatelskim i braterskim łączymy w jedno siły nasze”.
 „Uwolnienie Polski od obcego żołnierza,„przywrócenie i zabezpieczenie całości jej granic, wytępienie wszelkiej przemocy i uzurpacyi tak obcej, jak i domowej, ugruntowanie wolności narodowej i niepodległości Rzeczypospolitej — ten jest cel święty powstania naszego, który, żeby w skutku zawiedziony nie był, żeby dzielna władza kierowała siłą narodową, zważywszy pilnie stan dzisiejszy Ojczyzny naszej i jej mieszkańców, te nam sposoby nieuchronne i konieczne zdają się:
 „Mieć Naczelnika powszechnego zbrojnej siły narodowej, Radę Narodową doczesną, Komisyę porządkową województwa naszego, Sąd najwyższy kryminalny w województwie naszem”...
 Określiwszy następnie atrybuty i kompetencye wszystkich władz rewolucyjnych „doczesnych”, „Akt Powstania” zastrzega dalej:
 „11. Ostrzegamy jak najuroczyściej przez akt niniejszy, iż żadna z tych władz doczesnych, od nas powyżej ustanowionych, ani oddzielnie, ani wszystkie razem wzięte, nie